22/12/07

MELANCOLÍA

chove contra a fiestra
café con leite enfriando
e el non virá

9/12/07

AESTUS

mira
qué horizontes derrotas nos meus peitos
qué camelias estoupas
na miña pel a flor de alma
de bico en bico
trabando xofre
lambendo vida
coma un animal

sinte
ese mar extraño
que me desarmas entre as pernas
que me imbas a bautismos
pleamar que me procuras
entre os pétalos
cálice adentro
alí
onde atesouro cen mil primaveras 

7/12/07

FADO DESPEDIDA

díxenche adeus coma quen
lle di adeus ao mar
apenas coma quen
lle pecha a porta á noite
coma quen
ten só ao amor por testemuña
coma quen
toma a deus por inimigo
díxenche adeus coma quen
lle di adeus ao sol

fuches sede nunca pozo
nunca fuches pan na mesa
eras fame sen acougo
eras noite de xeada
nunca faro nunca porto
fuches desdén e navalla
como agora lembranza impune
como agora faísca insomne

o teu amor foi garabato
no bafo dunha ventá
foi espuma aos pés da praia
foi lóstrego
foi fume
un avionciño de papel

díxenche adeus coma quen
lle di adeus ao horizonte
apenas coma quen
lle pecha a porta ao mañá

10/11/07

SÓ E SEN AZUCRE

¿Qué vai ser?
Café.
¿Só?
Só. Sen azucre.
O local está aínda medio baleiro. É cedo, moi cedo. A xeada da noite aínda branquea os tellados e os cristais dos coches na rúa. Pousas na cadeira o abrigo e as luvas. Miras no reloxo: case as cinco e media. O home pon o teu café na mesa.
Vai coller o tren das seis e cuarto, ¿non si?
Vou.
Ata dez minutos antes de sair non lle vai chegar. Antes paraba máis aquí.
Si, antes.
¿Vai querer algunha cousiña máis?
Non, grazas. Polo momento có café abonda.
O home volta ao xornal no mostrador. Daslle un groliño ao café e abres o bolso para comprobar que tes contigo o bilete. Está aí. Deixas o bolso enriba da maleta. Ficas un intre mirando para ela. Seméllate curioso que nela caiba todo o que levas, tendo en conta que non deixas nada atrás. Nada agás cousas que xa nada importan; alomenos xa nada che importan a ti. Polo de agora fican lembranzas, pero agardas que se diluan coma esa xeada de afora cando chege o mediodía. ¿Cando chegará o teu mediodía?
¿Ten bocadillos?
O home mira para ti mentres pon outra copa de coñac a un parroquiano.
¿Bocadillos?
Si, bocadillos.
Non pero podo facerlle un se quere.
Quero. ¿Pode ser de xamón?
Pode. Deseguida llo teño listo.
Entrouche a fame, coma sempre. Cando saíches de casa non eras quen de botar nin unha migalla á boca. Demasiadas cousas ficaban entre aquelas paredes, cousas escuras que ás que xa nin queres poñer nome. Tan só querías sair dalí. Canto antes, como fose. Onte compraches o bilete, pero non sabías se o usarías. Hoxe xa non dubidas, ¿verdade? Agora xa estás aquí, na cantina da estación, devecendo por que os minutos pasen, por que ese tren chegue, por subir a el e marchar para sempre. Un derradeiro groliño de café. Sentouche ben: xa nin as mans están frias. ¿E esas uñas? En canto remate a viaxe terás que as arranxar un pouco. Mesmo pintalas. Xa non lembras nin a última vez que pintaches as uñas. ¿Fora pola voda do Tucho? Si, foi daquela, e xa choveu desde entón, ¿non si? Ergues a mirada un pouco e cazas a un dos homes da barra ollando cara ti de esguello. ¿Qué pensarán? Seguro que nada. Tan só unha muller: razón de máis para que un home mire. Os homes sonche así, ben o sabes ti.
Aquí ten, un bocadillo de xamón.
Grazas.
¿Póñolle outro café?
Si, por favor.
¿Igual? ¿Só?
Si, só e sen azucre.
Mirás unha vez máis o reloxo: case as seis menos cuarto. Cómo se arrastra o tempo cando queremos que voe. Non anda igual cando un disfruta de algo. Nesas ocasións en que un querería deter o tempo e ficar así para sempre. ¿Cando foi a derradeira vez que te sentiches así? Eso xa custa máis de lembrar. Pero houbo intres así, malia que agora fiquen lonxe. Podes lembrar un río arrodeado de salgueiros, o balbordo da festa ao lonxe, a calor daquel serán petando por entre as sombras, rebotando nas veloces augas. E tamén podes lembralo a el.
O seu café.
Grazas. Dígame qué lle debo.
Diche o prezo e procuras no moedeiro para lle pagar. Pola ventá de enfronte xa se ve o primeiro chisquiño de luz de día. Xa falta menos para que chegue o tren. Deixarás atrás todo, tamén esta cantina, e montarás nel. De seguro que unha vez dentro, cando xa se poña en marcha, desaparecerá esa laxe fría e pesada que tira do teu peito. Durmirás co solciño na cara, arrolada polo traqueteo do tren. E espertarás xa noutro lugar. E todo, ou case todo, ficará aquí, ben atrás. Rematas o bocadillo e saboreas o café. É de pota, e sabe ben malia que probablemente recalentouno de onte. Terás que ir ao baño antes de subires ao tren.
Perdoe, ¿o baño…?
O home ergue un chisquiño a vista do xornal e sinala unha porta ao fondo.
No fondo do corredor, a porta da dereita.
Grazas. ¿Impórtalle se deixo a miña maleta aí?
Perda coidado, tereille conta dela.
Cruzas a cantina sentido a mirada da media ducia de homes que baixan cafés con licor denantes de comezar a xornada. No baño a luz semella amarela. O teu rostro no espello ten peor aspecto por culpa desa luz enferma. Hai cansazo debuxado baixo os teus ollos. ¿Cómo non ía haber? Esta noite non durmiches nin un chisquiño, devecendo pola hora de marchar, como deveces agora polo cobizado tren. Sacas do bolso o peite e arranxas un chisquiño o pelo. Tanto ten: despois durmirás no tren e alá irá todo o peiteado. Si, durmirás no tren. Miras á estraña do espello e pensas en qué diría el. Nada. Non diría nada. Ou si. Pero xa non importa. ¿Ou si importa? Non, xa non importa. Xa non voltará a importar.
Rematas no baño e voltas á cantina. Agradéceslle ao home ter tido conta da maleta, que arrastras cara afora. E así, cando son case as seis e cinco, saes á fría mañá camiñando polo andén. Asómaste e tentas enxergar o tren no horizonte, entre os sabugueiros que hai aló no fondo. Abafas no frío aire da mañá e abrochas ben o abrigo. A brétema vai retrocedendo. E mentres agardas por ese tren que tería que estar xa a piques de chegar, durante un intre que marcha coma un lóstrego, todo en derredor de ti aseméllaseche inzado dun misterioso aire de despedida. Tentas un torpe sorriso mentras miras doutra volta o reloxo. Non chegas a ler a hora porque soa, coma o alarido dun animal ferido, o fero asubío do tren, que xa asoma tras dos sabugueiros.

2/11/07

OITO LEMBRANZAS FINXIDAS

Aquel adeus naquel aeroporto, onde ficaches silandeiro dubidando se habería algún futuro posible sen ela. Houboo. Tamén o había con ela, mais ese non será teu -nin dela- nunca. O teu presente pertenze a ese futuro que non crías posible entón, naquel aeroporto tras daquel adeus.

Os versos de Dylan Thomas naquela cafetería. Afora chovía, diluviaba por veces. O café enfriou esquecido mentres voltabas as follas, mentres repetías en voz baixa rage against the dying of the light, mentres te preguntabas cómo non souberas antes que alguén xa dixera todo aquelo.

Aquel home naquel parque. Eras apenas un cativo, chegabas tarde a casa, apuraches o camiño por aquel parque prohibido. Saiu de ningures, ou tal vez sinxelamente non o sentiches chegar. Preguntouche algo, nunca soubeches qué, porque non atendiches ao que dicía, nin aos seus acenos. O teu pánico mantiña os teus ollos na súa boca. Ninguén te crerá pero sabes ben que os viches alí: dous cairos afiados, dous cairos de animal.

Aquela noite con aquela descoñecida. Odias recoñecer que non lembras o seu nome, nin a cor dos seus ollos, tan só a calor dos seus peitos. E tamén como tremeu entre os teus brazos, como xemeu cando os teus beizos procuraron aquel bebedoiro salgado, como tirou por ti naquela cama na que faltaba o seu marido. Nunca voltou a aquel bar. Nunca soubeches máis dela.

A luz daquel sol de medianoite naquela cabana, ás aforas de Nordkapp (Noruega). Sentácheste durante horas cunha cunca de rooibos ollando cara ao ceo. Unha noite vestida de eterno solpor, de cores que nin tan siquera tiñas imaxinado. Desde un azul escuro coma un pecado secreto ata un afiado laranxa con ínfulas de vermello. Tamén o océano semellaba transfigurado. As horas souberon a segundos.

O sabor daquel naan nas rúas de Bikaner. Deixaras que os teus pes te perderan polo mercado do centro, preto do castelo inglés. O deserto soplaba calor na vila, e a humidade do monzón non daba descargado. O aire afogábate. Sentaches nun recuncho preto dun home que facía naan nunha prancha metálica. Pediches un par deles e saboreáchelos mentres abrías o libro de Mircea Eliade. Dicía que poucos lugares na India lle namoraran como aquela vila no deserto rajhastaní. Non fuches quen de saber por qué. Pero pagou a pena de percorrela. E aquel humilde naan soubo a gloria.

A primeira vez que escoitaches unha doina. Non tiñas escoitado antes ese xénero de canción romanesa. Era Cluj, era inverno e aquel café estaba ateigado. Xurdiran dous días libres naquelas negociacións en Bucarest, e Bucarest non era lugar para malgastalos. Aquela voz de muller alambicaba penas fondas, angurias escuras, pura saudade. Non lembras o nome daquela muller, unha artista local que mesmo vivía nunha aldea preto dalí. Saboreaches un bó vaso de leite quente con mel e canela mentres a doina subía e baixaba, danzando no aire, falandolle a todo o público desa dor metafísica e misteriosa.

O sabor do pan recén saido do forno da casa, cando a túa aboa repartía aquel primeiro anaquiño entre ti e os teus primos. ¿A qué sabía? Sabía a infancia, sabía a centeo, sabía a ledicia. Xa nada sabe así. Ou se cadra si, e sinxelamente xa non eres aquel neno e xa nada voltará a saber como entón. Tampouco os pans de centeo.


Con esto dou cumprimento á invitación-desafío, ou que fose, de Silvana. Esta é a miña versión do meme das oito cousas.

1/11/07

PORQUE A NOITE VEN CEGA

porque a noite ven cega e famenta morrerás doutra volta por qué azucre chegarás hoxe por qué fiestra blasfemarás faros feliz andazo no centeo tolemia sacra de deméter sen perséfone asómate ao futuro pero agora e a voda sen noiva e o noivo sen remorsos coma aquel diaño ofertante ou aquel poeta cego ou todo o que deixaches cando non dixeches adeus cando non bailaches con el cando non foi si porque foi amén porque tamén o teléfono atrincheraba silencios aínda que un día fuches sara naquel pozo e décheslle de beber e el bebeu non esta noite porque esta noite ven cega como todas as noites como todas as mortes que morrerás añorando lavercas e lumes de xofre e un anaco de xiz

21/10/07

EXSILIUM REGINAE

dixécheslle a ela
que a flor seguía viva
mentira
mentira
a flor xa morrera
no trono sen raíña

LOBOS

A nena non ten nada en especial: os medos nocturnos son normais nestas edades. Con estas verbas tranquilizadoras Marta e Román voltaron a casa con Silvia. Silvia ten cáseque catro anos e non durme polas noites. Marta e Román non saben xa que facer. Tentaron deixala durmir coa luz acesa e tentaron deixala durmir traendo a súa camiña na habitación dos pais. O primeiro resultou inútil, o segundo practicamente tamén: xa non choraba e berraba, pero o medo seguía sen lle deixar durmir. A peor solución de todas sería que a nena volte a durmir con vostedes; non ten sentido que deamos un paso atrás no eido de afacela a asumir que ten unha habitación propia. Compre recalcar este tipo de disciplinas. Tamén dixo eso o médico; o que non lles dixo foi cómo facela durmir, cómo sacarlle aquel pánico que a invadía cando se achegaba a noite.
¿Ves? Así metidiña na cama nada che vai pasar; e papá vai ficar aquí mesmiño, ¿vale? Non vou deixar que veñan os lobos. Desde hai tres días Silvia identifica o obxecto dos seus medos: hai lobos na súa habitación: todas as noites aparecen os lobos. Polo día pasa as horas entre os xoguetes que desparrama polo chan. Tan só un xoguete fica esquecido no fondo do caixón: unha moneca de trapo con dous botóns por ollos e un zurzido por sorriso. ¿Non xogas con Mariana? Ninguén lembraba de onde viñera tal nome para esa moneca de trapo. Tampouco cando chegara a casa. Non, con Mariana non. ¿E logo? Mariana é mala.
Cando o día ía rematando, mentres Román ou Marta recollían todo o arsenal de xoguetes para o baul, Silvia ía entón directa para Mariana. ¿Agora sí? ¿Non era mala Mariana? Sí. Mariana é mala, e non a quero, é moi mala. Pero ela pode cos lobos. ¿Pode cos lobos? Non se achegan a ela. Seguen alí, non marchan, oubean e amosan os dentes, pero non se achegan a ela.
Cada noite a cativa, con Mariana pendurando da súa maniña, insístelle aos pais para durmir con eles, tentaba retrasar o intre de ir ao seu cuarto, prégaballes que quedaran con ela. Esa tampouco é boa idea, a súa filla ten que enfrontar eses temores nocturnos ela mesma.
Así e todo, esta noite Marta ficará coa súa filla. Para tentar tranquilizala. Para convencela de que non hai lobos. Senta no chan, a carón da camiña, na posición do loto e tenta entretela cun conto, pero Silvia non escoita á súa nai; tan só treme de medo e aférrase a Mariana. Marta durmirase mesmo antes que a súa filla.
Esa noite Marta espertará e os medos de Silvia contaxiaránselle coma un andazo sen nome. O cuarto da nena a escuras, nin tan só un chisquiño de luz pero Marta pode sentir os olliños acesos de Silvia, que segue a tremer de medo, salaiando moi baixiño. E algo máis. Hai algo máis no cuarto. Non, se o final vas resultar ti máis medoñenta que a cativa. Dígoche que si, home, que alí había algo. Soñáchelo, Marta, non me amoles con teimas desas. Soño, ou pesadelo, ou tolemia. Pero Marta sabe que alí hai algo na escuridade. Algo malo. Algo alerta. Algo que oprime no seu peito, que pesa coma unha lousa enriba dela. Non se ve nada, mais está alí. E Silvia chora baixiño. E aquelo que se sinte e non se ve, que axexa nas tebras móvese. Mesmo podería xurar que acoruxaba, case abafando. Marta, polo amor de Deus, que xa es grandiña... non me veñas con contos de vellas. ¿Paréceche a ti que teño gañas de contar contos? ¿Téñote aspecto de andar con lerias? Un pesadelo, Martiña, foi un pesadelo. Non, Román, non; aínda non estou tan tola como para non saber se estou esperta ou soñando. Se che digo que alí había algo e que había algo, ¡hostia! ¿Algo? ¿Qué? Non sei, non sei.
Algo que se move, en derredor da camiña da nena, en derredor do cuarto. Marta tenta moverse pero algo segue a pesar enriba dela. Un pequeno esforzo e pode mover un brazo, apoiarse no chan e tentar erguerse. Entón sinte aquelo, o que sexa que se move no cuarto, xusto a carón dela. Ten pelo. Ou algo que Marta sinte coma o pelo dun animal no seu brazo espido. Un salaio morre nos seus beizos. Silvia chora baixiño. E entón Marta repara en que pode ver a Mariana. Ergueita na man de Silvia. ¿Pero se todo estaba a escuras cómo diaños podías ver a moneca? Non sei, pero era o único que se podía ver nas tebras do cuarto. Enrabichada, anoxada, unha faciana terrible. O sorriso cosido xa non semellaba un sorriso. Os dous botóns miraban fixo a aquelo que se movía. Mesmo diríase que o seguían coa mirada. Marta, ¿estaste a escoitar? ¿unha moneca de trapo que segue coa mirada algo nun cuarto a escuras? ¿Qué queres que che diga? Foi así, ri de min canto queiras; foi así. Sei o que vin.
Outra tentativa de erguerse. Outra vez aquelo que pasa ao seu carón, abafante, cheo de pelo, cheo de maldade. Marta apenas pode respirar do medo. Axeonllada, sen ser quen de dar un só paso, sen voz coa que berrar por Román, o seu corazón galopa tolo no seu peito. O rostro de Mariana semella o dun demo de trapo. Silvia escomenza un pranto moi quedo, moi quedo, sorbendo moquiños, saloucando entre bágoas. Ti non sabes o que sentín alí, ti non sabes o que vin alí. Tin non sentiches chorar a Silvia sen ser quen de achegarse a ela.
E, con todo, dalgún xeito o instinto materno sobrepoñeráse ao medo. Marta achégase cáseque dun brinco á camiña de Silvia. Entón todo acontece moi rápido. Marta tan só sabe que sairá correndo do cuarto con Silvia no seu colo. Pouco máis. Pero houbo máis. Aquelo que se movía no cuarto tamén reacciona fronte a Marta. E Mariana fronte a aquelo. Houbo un ouvido, ou un bufido, ou algo, e un chillido tamén. Marta nunca poderá asegurar se berrou ela ou Silvia. Ou Mariana. E un cheiro a bravío. E un topetazo contra dela. E Mariana acendida e terrible, cunha sorte de luz de seu. E algo que só verá Marta ao día seguinte tras sair da ducha: marcas de poutas, ou coitelas, ou sabe Deus qué, nas súas costas. Catro marcas paralelas a piques de facerlle sangue. Non está segura de sentir nada cando saiu correndo do cuarto. Non está segura de nada. Faríaste eso en calquer sitio, qué sei eu, caerías en algo ou rozarías con algo. ¡Veña Román! Non hai nada no cuarto da pequena no que facerse estas marcas. Pois ti me dirás logo. ¿Ou vas a dicirme que un lobo dos que fala Silvia rabuñoute? Mira Román, non vou discutir máis o que pasou esta noite. Só che volvo a dicir que non vamos a seguir aquí nin un día máis, ¿estamos? ¡Nin un só día máis!
Ao día seguinte será a mudanza. Por sorte segue baleiro o piso da praia dos pais de Silvia. Comezarán a procura dun novo piso, tras levar os datos do que deixan á inmobiliaria. Venderase ben, non vos preocupedes. É un bo piso, amplo, ben iluminado. ¿Cómo é que o deixades? Marta non se afai nel, non sei, manías de mulleres, xa sabes. En fin, tanto ten: en dous meses teredes un comprador. Perfecto, graciñas Manuel. De nada, home, chámovos en canto teña algo.
E alá quedará o piso. Nin Marta nin Román voltarán por alí. Todas as cousas viaxarán có camión de mudanzas á casa da praia. É máis pequena, así que Silvia durmirá no único cuarto cós seus pais. Acabarán os medos. Acabarán os choros para ir a durmir. Silvia medrará e esquecerá pronto aquel cuarto, aquel medo nas noites. Tamén esquecerá a Mariana. A moneca de trapo será o único que ficará no vello piso. Nunca saberán qué foi dela nos tres meses e pico que pasarán ata venderse o piso. Ninguén estará alí para contarlles da terrible guerra que seguirá, todas as noites, entre Mariana e os lobos. Nin tampouco de cómo rematará. Os compradores tan só saberán dunha vella moneca de trapo esquecida no cuarto do fondo, tirada no chan e raxada de arriba a abaixo: coma se lle pasasen a pouta dun can.

13/10/07

DE HEROES E TRAXEDIAS

Desde a porta do Holed Bucket, John botou unha ollada ao local, sombreiro en man e desabrochando o broche da capa, denantes de camiñar con paso calculadamente elegante cara á barra. Algún recíproco saúdo aquí e acolá. O sombreiro é pousado na barra xunto coa capa. John bota atrás os seus cabelos nun xesto de estudiada coquetería. Pide un bourbon, e sírvenllo nunha cunquiña de louza, como a el lle gusta. Outra ollada ao local mentres atusa os bigotes: é sábado, media tarde, e a cousa anímase pouco a pouco.
Nunha das últimas mesas un home de branca e longa barba pónse en pé e acena có brazo. John veo e camiña onda el, entre borracheiras de soldados, partidas de póker e acedas discusións políticas. Máis saúdos recíprocos aquí e acolá.
Chegas un chisquiño tarde, John, mais alédome de que poideras vir. O home da barba branca achega ao mesmo tempo unha cadeira para John. Por nada do mundo perdería unha das súas tertulias, Señor Forrester. Con coidadas maneiras todos son presentados: case que todos son habituais, sábado tras sábado, pero hai algún neófito. Sete homes compartindo mesa e dispostos a demostrar, con inxenio e prestancia, que forman parte da crema da sociedade de Washington, Distrito de Columbia.
Hoxe chegaron aínda máis soldados: todos os pubs da cidade están ateigados cós nosos rapaces, bebendo, procurando troula e tentando deixar atrás a guerra. As palabras de Dwight Gallagher acompáñaas sinalando có seu cigarro a unha boa chea de rapaces de uniforme en crecente balbordo. Todos asinten e erguen as súas copas pola recente victoria dos rapaces. John mira descreidamente onde os soldados mentres da un groliño no seu bourbon en cunquiña de louza. Martin Forrester, congresista republicano e rubicundo planeta ao redor de quen orbita esta tertulia, pregunta a John polos seus vindeiros proxectos. ¿Cando poderemos disfrutar de novo contigo no Teatro Ford? John agradece cortesmente o interese do Señor Forrester, mais polo momento non hai proxectos á vista. Foi o ano pasado por estas datas cando vostede fixo aquel memorable Benedick de Much Ado About Nothing. Terry Fischer, xornalista e notable vividor, copa de viño tinto en man, da detalles desa gran actuación de John. Os que estiveron alí asinten as súas gabanzas. John agradece, cun tímido sorriso, as laudatorias verbas.
Ao fío desa obra de Shakespeare xurde un tema de conversación: a natureza do amor, e a relación deste coa traxedia. Sucédense os tópicos vestidos de pretendidas orixinalidades, as citas dos clásicos. Fischer baixa dun grolo a súa copa de viño tras declamar con histriónica paixón versos de Poe. Aplausos.
John pousa lenta e delicadamente a súa cunquiña de bourbon. Vaia tamén o meu aplauso para o noso bardo de Baltimore. Pola miña parte, meus ben queridos amigos, gustáriame chamar a súa atención sobre unha cuestión: o amor, do que todos vostedes falaron atinadamente, e citando sabias e afinadas sentencias, tan só atopa o seu sentido último na traxedia. O carozo do amor é traxedia, e na traxedia móstrase tal e como é. John é o máis novo da xuntanza, mais fala co aplomo do que se sabe facer escoitar. Voz pausada, xestos teatrais e elegantes no intre exacto, ollos de neno pícaro. Eu diría máis: o sentido esencial do home latexa na traxedia, no drama, nas sombras da vida; non na felicidade, non na ledicia. Non: é na traxedia, nese intre no que unha vida tambaléase entre o inferno ou a gloria, onde un home atopa o verdadeiro significado da mesma. Porque é entón e só entón, meus amigos, no que un home pode chimpar desde a lama deste mundo na ara dos heroes. Deixenme tan só darlles un exemplo sacado da mitoloxía da historia. Se hai unha obra do divino Shakespeare que un servidor admire sobre as demáis, esa é Xulio César; e un personaxe máis que ningún outro: Bruto. Algúns lembrarán a interpretación que meu irmán fixo o ano pasado no Teatro Ford de tal personaxe. ¿Quen podería esquecer tal, John? Tanto vostede coma Marco Antonio, como Edwin coma Brutus, e tamén o seu irmán máis novo, Junius, coma Casio, estiveron os tres sinxelamente xeniais. Pasará tempo sen que poidamos ver unha versión do Xulio César como aquela. John agradece as verbas do congresista Forrester e segue a falar co seu verbo engaiolador. Bruto resulta un icono admirable para a idea que lles propoñía.
Os tertulianos intercambian xestos de asentimento mentres escoitan, silandeiros e engaiolados, o discurso de John. Foi entón cando aquel rapaz achegouse á mesa da tertulia do congresista Forrester. Ten escasamente vinte anos, flaquiño e cun gabán enorme que malamente cubre os farrapos que leva por camisa. Sosténse na muleta que sustitúe a perna esquerda perdida, mentres a man dereita agarra unha vella gorra de pano. Avanza paseniñamente e mirando ao chan. Faciana imberbe de neno, un parche cúbrelle o ollo perdido. Chega xusto cando John remata o seu pequeno parlamento sobre traxedias, heroes e sentidos últimos da vida.
¿Podemos facer algo por ti, fillo? Forrester faille un xesto para que se achegue máis. O rapaz da un pasiño máis axudándose da muleta. Non quixera molestarlles, señores. Tan só querería, de ser posible, abusar da súa xenerosidade para con este soldado: calquera axuda será benvida con toda a miña humilde gratitude. Todos os cabaleiros sacan algunhas moedas para o rapaz. ¿Onde fuches ferido, fillo? En Richmond, señor, hai dúas semanas. Estiven convalecente ata antonte. ¿Richmond, eh? Seica foi unha batalla dura ata que obrigástedes a Lee á retirada. Eu non chegei a ver tal, señor. A miña compañía avanzaba na vanguardia, e tivemos unha escaramuza con tropas nas aforas da cidade ao chegar.
Gallagher da unha longa calada ao seu cigarro. Cóntanos como foi esa escaramuza, rapaz. ¿Chegáchedes a loitar corpo a corpo cos sudistas? Chegamos, señor, abofé que si. Recibíronnos con fogo cruzado desde dúas posicións; aí perdín o meu ollo. Con todo seguimos a avanzar e caemos sobre eles. Foi un inferno, señor, se me permite a expresión. John érguese da súa cadeira e achégase ao rapaz. Ponlle unha man no ombreiro e sorrí. Velaquí temos, señores, un admirable exemplo daquelo que lles dicía hai un chisquiño: un home, un xoven home, que atopa o seu sentido de heroe nunha traxedia. Velaquí temos un Bruto feito carne nos nosos tempos. O rapaz amaga un pequeno sorriso mentres se lle colorean as meixelas. Agradézolle de corazón o cumprido, señor, mais eu non me teño por heroe, nin levei medalla algunha nin... Non, rapaz, eu non falo de medallas nin emblemas. Falo de elevarse por riba da terrible proba na que a vida te puxo, e triunfar. ¿Pensa vostede que o noso xove amigo triunfou realmente? Sen dúbida, amigo Fischer. Que o seu desgraciado aspecto non lle trabuque a vostede. Este rapaz enfrentouse coa traxedia e dela saíu feito un home, no sentido máis exacto da verba. ¿Non si?, engadiu sorrindo cara ao xove soldado. Non lle sabería dicir, señor. Non lembro moi ben o que aconteceu despois de ser ferido na cara. Sangraba polo ollo e seguía a correr có resto dos compañeiros. Atacamos aos sudistas coas baionetas. Algúns deles fuxiron, outros fixéronnos fronte. Un deles tirou comigo cun golpe de culata na miña cabeza e, xa no chan, cravoume a súa baioneta no meu muslo xusto aquí. O rapaz sinalou o borde da perna perdida. Non sei nin cómo apuntei o meu rifle cara a el. Lembro o seu rostro cada noite, señores, cada noite. Choraba de rabia. Dubidei un segundo. A dor na miña perna e no meu ollo furábame ata a alma. Disparei. Rebenteille o rostro. Xa non sei máis ata espertar no tren hospital camiño de Washington.
Os membros da tertulia do congresista Forrester escoitaban en silencio. John petou coa súa man no ombreiro do rapaz. Un xesto que tenta amosar viril camaradería. Rapaz, estes cabaleiros que comparten comigo mesa saben que as miñas preferencias nesta guerra estaban có sur; con todo, admírome do teu valor. Poideches dubidar un intre de máis e aquel soldado teríate matado. Pero disparaches. Erguícheste por riba da traxedia para te converter en heroe, nun superhome, como diría un autor alemán que fai as delicias do Señor Fischer. Mais dime, ¿qué se sinte ao matar a un home?
O rapaz ergueu o rostro e mirou nos ollos de John. Non lle sabería dicir, señor. Estiven case dous anos de servicio e xa esquecín o que sentín a primeira vez. O que non sei se serei quén de esquecer é o rostro deste soldado: era novo coma min, choraba, tiña uns rizos loiros coma os dun amigo da miña nenez. Non sentín outras mortes coma esta, señor, se é que comprende o que tento dicirlle. Entendo, rapaz, abofé que entendo. No teu caso a traxedia que te investiu de heroe foi tamén a traxedia dese soldado morto. Eras ti ou el, e fuches ti. Todos aquí brindamos por eso: porque fuches ti.
E todos ergueron os seus licores polo rapaz. John puxo a capa e axustou o broche. E agora, meus queridos amigos, déixolles para ir ao teatro. ¿Da traxedia real á traxedia representada, John? Non, Señor Gallagher, hoxe temos comedia musical no Ford: "O Meu Curmán Americano". Con todo, xa saben que levo sempre comigo esto por se a traxedia chega a asomar á miña porta. John saca un pequeno Derringer do peto do traxe. Pode que sexa un arma pequena de máis para se enfrontar coa traxedia, John; non semella a arma dun heroe. Sorrisos. John garda o Derringer. Non haberá apuro, Fischer: cunha arma aínda máis humilde David tirou por terra a Goliath.
John vólvese cara ao rapaz, que segue alí en pé a carón da mesa. Pon unha prateada moeda de dólar na súa man. Que a vida coide de ti por moito tempo, fillo: agora que atopaches o verdadeiro sentido dela e tornaches en heroe, que a vida traia copas cheas de ambrosía para ti. ¿Cómo te chamas? Fowley, señor, William Fowley para lle servir. Encantado de coñecerte, William Fowley.
John extende a súa man e estreita a do rapaz. Algún día agardo ter a oportunidade que ti tiveches de me converter en heroe; ata entón son apenas un actor que da vida a outras vidas que non son a miña. Quizais mañá chegue ese día... quizais esta mesma noite. ¡Quén o sabe! Grazas pola súa xenerosidade e as súas amables verbas, ¿Señor...? Booth, John Wilkes Booth. E púxose o sombreiro coa elegancia natural coa que só el sabía acompañar cada xesto, e marchou do Holed Buckett cara o Teatro Ford.

11/10/07

CELEBRACIÓN

Hai un chisquiño que atropelaron ao gato. O pobriño ficou esmagado na estrada. "Viva a velocidade", dixeron os ratos.

7/10/07

ENTERRADO NAS SOMBRAS, DUBIDANDO DA LUZ

Esto podería ser un conto. Podería escribirse un bo relato a partires desta historia. Mesmo unha novela. Mais agora será apenas un argumento, unha historia espida de máis artificios que servirá apenas para ser contada máis ou menos como a min me foi contada.
A primeira vez que escoitei esta historia era un cativo de uns seis ou sete anos. Sentaba a carón do me abó mentres el liaba tabaco negro. O can tiña conta das vacas. Meu abó falaba e falaba. Contoume todo tipo de historias; aquela foi a primeira vez que me contou esta. Só lla escoitei unha vez máis. Era unha historia de cando loitou na guerra civil, na fronte de Aragón. Meu abó loitou na batalla do Ebro, de onde voltaría cunha ferida no pé: unha bala que entrou e saiu dun lado a outro. Amosoume esa ferida varias veces. Naquela fronte, naquela guerra tamén loitou o abó dun dos meus mellores amigos. Podieron terse matado un a outro; non foi así e agora nós vivimos outros tempos. Esta historia non ten que ver có abó do meu amigo. Esta historia non ten que ver coa ferida no pé do meu abó.
Avanzando cara a Teruel tomaron unha pequena vila de onde se retiraran os milicianos. A vella igrexa fora feita cinzas, prendéranlle lume. Meu abó e outros soldados traballaron nas ruinas, tentando salvar as catro cousas que o lume deixara a medio arder. Rematando de mover pedras atoparon unha portela de madeira no chan, taponada cunha meda de pedras. Non eran pedras caídas no incendio, eran pedras postas a propósito para pechar a conciencia a porta. Abrírona e baixaron as escaleiras cun farol de gas. Abaixo había un home cáseque espido, noxento de cinza e pó, barbas longas, famento e medio cego ao sair na luz do día.
Non lembro canto tempo dixera o meu abó que levaba naquel burato. Semanas, longas semanas. A xente da vila dixera que cando prenderan lume á igrexa supuxeran que mataran ao cura. Non fora así: deixárano naquel burato, sen comida, sen auga. Bebera dun pequeno rego que se filtraba polas paredes desde o pozo da casa rectoral. Non comera nada nese tempo.
O capellán que ía coas tropas encargouse de asealo e darlle de comer. Ao día seguinte foi domingo e o cura rescatado cocelebraría a misa de campaña xunto có capellán castrense.
Montouse un pequeno altar de campaña a carón da torre que sobrevivira da igrexa en ruinas. Todos os soldados estaban presentes e tamén a xente da vila. Chegou o sermón, e o capellán deixoulle o turno ao cura rescatado. E chegou a sorpresa. Todos agardaban unha arenga para seguir a liberación de España do terror comunista, contra os roxos que foran quen de atentar contra un ministro de Deus. Non houbo tal. Meu abó contoume dun home que falou en voz queda e tremente. Agardades de min que vos fale de Deus e non son quen de tal nestes intres. Nerviosismo entre os oficiais, mirada estrañada do capellán. Non sei nin cantos días levo enterrado nese burato, sen luz, sen comida, bebendo a auga que lambía nas pedras... tentei procurar por Deus, chamei por El... mentiríavos se vos dixera que sentín a súa resposta. Non vos podo asegurar se hai ou non hai un Deus por riba de nós. Pasar polo que pasei faime dubidar do sentido deste mundo. Berrei coma Xesús na cruz e, coma el, sentinme abandoado polo Pai. Non son merecente de estar con vós nunha eucaristía.
Aínda lembro ao meu abó cando me contaba esta historia. Moi serio e interrumpíndoa para berrar instruccións ao can para termar das vacas. Os oficiais e o capellán dérono por tolo: un pobre home que pasara por unha situación límite. E sen dúbida que pasou por tal, pero o meu abó sempre lembraba a historia deste cura coma un antídoto contra as certidumes e seguridades excesivas. Naqueles tempos, naquelas condicións: un cura que rescatado polos salvadores da esencia católica da patria amosa en público as súas dúbidas de fe.
Lembrei a historia estes días lendo fragmentos do libro "Mother Teresa: Come Be My Light", con cartas de Teresa de Calcuta, recopiladas polo Reverendo Brian Kolodiejchuk. A escuridade, a falta de resposta de Deus, Xesús ausente, a desesperación de estar perdendo o contacto coa divinidade que lle dera luz e forzas para a súa laboura, unha heroina que xa non sabe ben se ten algún sentido final aquelo polo que loita "Dígame Padre, ¿por qué hai tanta dor e tanta escuridade na miña alma?".

6/10/07

VIAXE AO FUTURO

Un home volta ao futuro para reconstruir a civilización. Deixa tras de si, canda nos, unha flor que trouxo desde acolá. Leva canda si tres libros para cumprires tal mision. Tres libros.
Borges gustaba de lembrar estas dúas imaxes da historia de Wells. Tamén Ali. Ali chámase por nome completo Alasdair Scott; vive en Inverness, bebe cervexa ale, lee con devoción a Borges e a Bret Harte, xoga regular ao xadrez e obséquianos a algúns privilexiados coa sua amizade. A última vez que estivemos xuntos, baixando cervexa tras cervexa no pub The Phoenix, mentres tentaba salvar un erro na súa apertura italiana, Ali preguntoume pola historia de H.G. Wells. ¿Qué libros terías levado ti? Non o sei. Pode que me preocupase máis de qué flor traer desde o futuro.
Varias cervexas máis adiante, tras perder un par de veces no xadrez, Ali confesoume que tivera un soño desasosegante había tres noites: él viaxaba desde un pasado a un futuro, deixando atrás unha flor e levando consigo tres libros, e salvaba a civilización nese futuro. ¿E gañabas o amor da rapaza? Non lembro unha rapaza no meu soño. Pois o home de Wells voltaba por ela, non por salvar a humanidade. Eu non sei por qué voltaba: collía os tres libros e marchaba. Non semella desasosegante o tal soño. Pois érao. Ti non viches aquel futuro, nin sentiches a responsabilidade de escoller os tres libros.
Pedín outra pinta de McEwan's e Ali un vaso de Talisker. Supoño que me contarás qué tres libros levaches ao futuro. ¿Cales levarías ti? ¿Eu? Non sei, Ali, tres calquera. Pode que ningún. ¿Cales levaches ti? A Iliada, O Poema de Gilgamesh e un manual de esperanto. ¿Esperanto? Non sabía que falases esperanto. Non o falo, non teño tal libro: era un soño.
Con tal bagaxe bibliográfico o noso ben querido Ali erguía unha nova civilización miles e miles de anos máis aló da nosa. Non esperaba o do esperanto. Pregúntome cómo soarán os versos da Iliada en esperanto; hai tempo, xa demasiado tempo, unha rapaza leume un anaquiño da Iliada en grego. Foi nun cuartiño dunha pensión en Marsella. Gustárame o son das verbas. Pregúntome como soará en esperanto.
A historia non remata aí. Houbo máis: unha botella cunha carta nunha praia. Deso tamén tiven eu un soño. Non, non, non: o da botella xa non foi soño. Atopeina ao día seguinte, en Seilibost. De cando en cando Ali collía a bici e saía cara ás Hébridas: a percorrer millas, a esquecer algo, a lembrar a vivir. Seilibost é un lugar axeitado para eso, e para moitas cousas máis. ¿Atopaches unha mensaxe embotellada en Seilibost? Atopei. ¿E dicía...?
Ali deu un grolo ao seu Talisker e rebuscou nos petos da cazadora. Sacou un papeliño gastado e medio amarelo, no que as dobreces non foron quen de domar a tendencia a enrolarse. Púxomo nas mans e abrino. "Dankon pro savanta ni". Manuscrito, con letriñas xeitosas e de caligrafía adornada.
¿En qué está escrito? ¿Checo ou algo así? Non. Eu tampouco souben recoñecer o idioma de principio, pero Marion axudoume. Marion é unha rapaza de Glasgow que, de cando en cando, achégase por Inverness para tentar convencer a Ali de que é a muller da súa vida. Ali aínda non está convencido. Eu daría un brazo por que o tentase comigo. ¿E qué lingua é? Esperanto.
Claro. Esperanto. ¿Qué outro idioma podía ser se non? E Marion non só identificou o idioma; tamén llo traduxo a Ali. "Grazas por nos salvar".
De cando en cando fago unha escapada a Inverness. Por Ali e por fuxir de todo, ás máis das veces cara a Ullapool ou ás Orcadas. Non volvín a coincidir con Ali desde aquela noite. Non contestou aos dous ou tres emails que le enviei, e atopalo no móbil sempre foi misión imposible. Marion dí que agora tornou máis acedo e solitario. Nunca foi un terrón de azucre, Marion. Agora é peor que antes, podes crerme. ¿Virás ti por Inverness esa fin de semana? Non, pode que fique por aquí, teño chollo que rematar; se ves a Ali, dille que lle estraño. Direillo. E de paso pode que lle diga o ciumento que me fai sentir.
Non estaba Ali e Marion, efectivamente, tampouco. Os colegas do Phoenix dixeron que voltara a traballar un tempo en Aberdeen, pero ningués o sabía con certeza. Ninguén soubo darme noticias concretas do meu bó amigo Alasdair Scott. Ninguén sabía nada de cartas en botellas desde o futuro que chegaran ás costas das Hébridas. E ninguén falou tampouco de futuros en esperanto.
Somos moitos os que botamos de menos a Ali, e Marion non é das que menos. Nin tan sequera quedounos algunha flor dese futuro onde fuxiu.

4/10/07

TRAIZÓN

So daily I renew my idle duty
I touch her here and there -- I know my place
I kiss her open mouth and I praise her beauty
And people call me traitor to my face
(LEONARD COHEN)

todos os días
todas as noites
pregúntasme se te quero
e míntoche
para que o universo non trema
para que o mundo non remate
para que non chores
e todos os días
e todas as noites
pregúntome se non saberás
a clase de traidor que son

29/8/07

CARNE COMO A MIÑA CARNE

Carne como a miña carne
Fame como a miña fame
Chámasme Patroclo
Aquiles do meu tormento
Día tras noite
Noite tras día
Amordazamos auroras
En esgrimas tenrísimas
Gladiadores sen acougo
Na porfía
Do mel
Beizos coma praias
Preamares coma falos
Meu atleta zíngaro
Meu cravo
Meu xílgaro
E calas aos meus bicos
Con seculos fugaces
E rabuñas incendios no meu peito
Pirotécnias afiadas
Salaios incandescentes
Chámasme Hefestión
Alexandre do meu contento
E derrótasme doutra volta
E doutra volta somos
Felices coma diaños
Recén caídos do ceo

19/8/07

DESAPRENDIZAXE: LECCIÓN PRIMEIRA

mentimos amores por fame de sexo
mentimos praceres por fame de amor
cremos neses praceres por fame de sexo
cremos neses amores por fame de amor

LUDUS VIRII

coliseo atento
á pericia gladiadora
primeiro sangue
na area quente
baixo o ceo azul
da tarde

TAMPOUCO HOXE

vértigo da tesoira polo inverno de zinc porque o silencio do teléfono vermello sabe a piano cego e tamén estaban aqueles nomes de muller borrados pola marea seica as faiscas feriron á noite nunca nunca mais tampouco agora e sobre as horas do reloxo de area a orquesta esvara paseniñamente decasete mil oitocentos cinco paxaros esquecidos e todas as praias nesta mañá e deus sentado nun trono falso e ninguén virá tampouco hoxe na procura de nós

18/8/07

TARBERT, HARRIS ISLAND, ESCOCIA (12-8-2007)

Brúa o vento tras das fiestras do Rockview Hostel e unha incesante e inmisericorde choiva cae sobre Tarbert. Afora, rúas silandeiras e desertas nun típico domingo nas Hébridas. Todo está pechado nesta vila, agás o Harris Hotel -onde fumos quen de almorzar pola mañá e tentaremos cear esta noite- e este pequeno "hostel" (albergue), onde un fato de vagabundos compartimos cociña, salón e dormitorio.
Hoxe, camiñar polas rúas desta vila mariñeira ten un aquel espectral; nin unha persoa polas rúas, nin un coche pola estrada. Onte sábado houbo unha pequena feira local onde poder saborear toda unha constelación de galletas e postres caseiros escoceses, para acompañar así unha boa cunca de té ou café. Tamén artesanía local, có inevitable e fermosísimo tweed que fan nesta illa de Harris. Faltaron os exemplares de gando da comarca, por mor das restriccións de movementos de gando tras os brotes de febre en Inglaterra, e perdemos así a posibilidade de ver exemplares desas vacas de pelo longo tan características destas terras. Non faltaron, por suposto que non, os gaiteiros engalanados con kilt para encher de música o campo da feira, respondendo as peticións dos parroquianos. Rematou o serán cunha animada rifa e subasta de productos das hortas.
Hoxe, pola contra, o silencio é total en Tarbert. O vento corre ceibe e salvaxe dunha beiramar á outra -o nome gaélico, Tairbeirt, significa istmo, que é o que esta vila ven sendo entre North e South Harris-, sen que nada máis lle faga competencia. Unha cidade pantasma onde mesmo as luces das casas fican apagadas, ou as contras das ventás ben pechadas, e onde os xornais do domingo non se poden mercar ata o día seguinte.
Para a xente das Hébridas exteriores o calvinismo radical da kirk (igrexa escocesa) é xa bastante máis que unha crenza: convertiuse en toda unha seña de identidade para unha comunidade onde calquera novidade recíbese, no mellor dos casos, cun escéptico erguido de cexa. Por iso o domingo, ou sabbath como eles o chaman, supón un absoluto detimento da vida: a xente fica nas casas e medita, durme, lé ou, sinxelamente, pasa o día en familia.
Aquí no Rockview Hostel, os viaxeiros que nos temos reunido aquí lemos, escribimos, estudamos mapas e durmitamos. Pronto empezan a repartirse cuncas de te e as conversacións anímanse.
Afora, só o vento e a choiva rompen un pocuo có silencio so sabbath.

30/6/07

CUMBERLAND, MARYLAND, USA (abril-2001)

Hai xa hora e media que o bus nos deixou nesta pequena parada preto de Cumberland, no noroeste de Maryland. Tan só piñeirais e terras de labor arredor de nós. Algunhas colinas no horizonte. Fai calor.
Somos arredor de dúas ducias de persoas agardando polo bus que nos tería que ter recollido aquí hai máis dunha hora rumbo a Charleston, West Virginia.
Seica houbo unha avaría, comentan as dúas empregadas de Greyhound que venden billetes e tamén despachan cafés, refrescos e sandwiches.
Unha parada inesperada que serve para que pouco a pouco vaimos falando entre nós. Condeados a sermos descoñecidos, este atranco nos achega un chisquiño.
Invito a un sandwich a Manuel, de Chiapas. Todos os anos cruza México enteiro e, despois,Río Grande cara o veciño do norte. Sempre hai traballo nalgures: o ano pasado fixo de mozo dos recados en varios bares de Georgia; este ano traballará facendo campos de golf en Carolina. Estivo un tempo preto de Washington, pero non gustou do chollo.
Manuel fala e fala, e así coñezo a súa muller e catro fillos que fican todos os anos na súa aldeiña de Chiapas agardando polos dólares que él fai. Con eso sacan adiante a colleita e o seu recunchiño de terra. Manuel ten vinte anos e apenas fala inglés. Colaboro coa súa libretiña gastada ensinándolle algunha verba ou expresión, que el anota tal e como se lería en español. O seu diccionario de viaxe.
Manuel non entende que eu viaxe só, nin que viaxe por pracer tan lonxe de Europa -"¿es verdad que allá en Europa todo es muy muy antiguo?"-, nin que con trinta anos non teña nin muller nin fillos.
Antes de comezar a charlar con Manuel, un velliño amish escoita o meu acento estranxeiro e pregunta de onde son. Un sorriso debúxaselle baixo os redondos lentes cando lle digo que de España. Os seus ancestros son de Suiza, infórmame, a carón do Imperio Austrohúngaro. ¿Estivo por alí? Non, aínda non estiven por alí. Segue a calor, mesmo a sombra. Pregúntome como aguanta este homiño co seu abotonado traxe negro, coroado de sombreiro tamén negro de feltro. Ao seu carón, a súa muller dormita apoiada na saca onde vai a súa equipaxe. Imos cara a Virxinia, a visitar a uns parentes. Cría que vostedes sempre viaxaban a cabalo ou en carruaxes. Sorrí e move a cabeza: só en desprazamentos curtos, nas nosas comunidades e arredores; para máis lonxe viaxamos no bus. De estación en estación, por Maryland, Virxinia, West Virginia e Pennsylvania un atopa moitos amish, todos de impoluto negro, todos carregando as súas equipaxes en sacas brancas, ningún achegándose a falar con estraños coma este velliño.
Horas despois, a noite xa caendo de camiño a Charleston, hai unha imaxe que fica comigo desde aquela parada en Cumberland: ela estaba sentada nun dos bancos de madeira xunto a caseta de Greyhound, ollos azuis moi claros, cáseque grises. Faciana pecosa, sorrí un chisquiño. Non aparenta máis de dezasete anos. El, tumbado no mesmo banco, a súa cabeza descansando no colo dela. Negro coma o azabache. Aínda semella máis noviño, aínda que máis alto. Durme. Ela, agarima o seu cabelo escuro e enrebichado, sorrindo un chisquiño. Todo o amor do mundo non cabería -ou se cadra si- nos ollos que ten fixos no soño del.
Definitivamente cae a noite mentres tento escribir dereito sentado no bus, lembrando a Manuel, ao velliño amish -esquecín o seu nome- e a parella do banco.

MENTIRAS DE CELOFÁN

Eso fago:
atesourar nas gavetas
mentiras de celofán
para ti
para que nunca chegues a saber
quen son eu
realmente

27/6/07

FADO DO DESESPERO

Alá vai xa todo o lume
Nin tan só borrallos fican
Ben curta foi a quentura
E ben longa a noite fría

É ben longa a noite fría
É ben lonxe a túa rúa
Onte patria dos meus pasos
Que hoxe moran na amargura

Que hoxe moran na amargura
Tras dos espellos salgados
Corazón coa vela arriada
Naufragando aos pés dos faros

Naufragando aos pés dos faros
Afogando de lembranzas
En silencio vou morrendo
Desta morte que non mata

Desta morte que non mata
Deste inferno feito xeo
Alá vai xa todo o lume
Fica apenas fume negro

13/6/07

NOITE (Capricho barroco)

Estixia lagoa de alabastro punteada.
Lúbrica serpe de swing meigo e enroscado.
Viaxe atónita ao corazón da ausencia.
Vértigo de anduriña afiado en amianto.
Luzbel caligrafiada a neóns e debezos,
a fames sen fondo, a estandartes blancos.
Escura soidade, deslumbrada e bébeda.
Utopía dos amantes, fogar da luz dos faros.
Fermosura criminal con rúbrica felina.
Mentira omnívora, grial do diaño.
Mañá fica lonxe, mañá nunca chega.
Agora é agora: noite, viño e pecado.

2/6/07

TAN AZUL

Tan azul
coma un bico soñado
coma un abanqueiro
musical.

1/5/07

PIROMANÍA

It's better to burn out
Than it is to rust
(Neil Young.- "Hey, hey, my, my")

Cara as cinzas polo lume: transfiguración e morte reloucando no intre das lapas. Alternativa ao óxido. Ti e máis eu: faiscas nos beizos, palla na pel, auga que baila na plancha da lareira. A noite feita intre, a cama feita altar. Kalíkrates e Aysha á procura da eternidade. Amor, ou o que sexa, contra as aritméticas da desesperanza cotián.

17/4/07

AGORA

Agora
os cairos da rosa asoman
contra a pel que treme
a flor de alma.

Agora
tiro das redes da memoria
rescato xoias entre celofanes
e chamo por ti.

Agora
pecho os ollos e abro as veas
-sangue coma rosas,
espiñas coma luces-
porque todo sobra
agora
que faltas ti

TAREFA IMPOSIBLE

describirte:
tarefa imposible que me asalta
a voz en verso,
a berros de lembranza,
e que deixo ir
calando
como calan as pontes na madrugada

O AMOR: ... (sexa breve, por favor)

Incendiario,
delincuente
e nocturno.
Velaí o meu amor
en tres verbas.
Para ti
abóndame con unha.

HIMNO FÚNEBRE PARA O REI ARTUR (fragmento)

¡Cale xa a Primavera
e cese a eterna pompa
da breve Natureza!
Morreu Artur,
o bravo fillo de Pendragón,
a esperanza de Britania,
o noso Rei de Camelot.

15/4/07

CANDO TODO MARCHE

Morte
e lume
e cinza
e vento
e nada,
absolutamente nada.

12/4/07

METAFÍSICA

¿Pode a nota musical, ese paxariño tan desplumado, ter consciencia do piano ou mesmo do pentagrama?

9/4/07

MÍSTICA

Soterrada
no silencio atento
a consciencia
baléirase de todo
para encherse de si mesma
para asomarse
así
desde os ollos de deus.

27/3/07

GOMORRA

As mapoulas aderezan o teu cabelo mentres están a derrubar as murallas de Xericó. Saboreo os teus beizos -bico a bico, trabada a trabada- namentres Abel cae morto por Caín.
Mais a túa pel, miña xoia, concentra agora a miña atención. Percórrote coma peregrino debecente, santificando pecados e procurando refuxios para a miña torpe lingua.
Afora, cae o diluvio e non retorna a pomba de Noe. Aquí dentro, sobreviviremos da carne e das salivas ata que o anxo terrible visite o noso fogar en Gomorra.

PENSA EN MIN

Think of me as one you never figured.
(Neil Young, "Powderfinger")
.
Pensa en min como alguén que nunca imaxinaches. Unha sombra perdida na multitude na que nunca repararás. Unha cacharela prendida baixo o sol. A saudade da margarida na noite estrelada. Unha luva para un mar que non devala. A espiña do toxo. A espuma do mar. O vento do trebón. O recuncho silandeiro desde onde David admira a Betsabé.
Pensa en min como alguén que nunca imaxinaches, alquén que nunca coñecerás: rodeada de orquestras non repararás no escuro merlo. Invéntame un rostro, imaxíname unha vida, tenta pensar en como sería collerme pola man. Non acertarás.
A bandeira branca arde no seu mastro: a guerra estoupa na pradeira e nos altos cumios e no terrible deserto. Todo virará patas arriba e nada voltará a ser o que foi. Seguiremos sos. Probablemente nunca virás na miña procura, nin tan sequera entón.
Mais se o fas, se pretendes atoparme, pensa en min como alguén que nunca imaxinaches.

18/3/07

SEMPRE CHOVE

Pecados fermosos coma flores,
luces que non deixan ver,
bágoas que dan risa,
coarenta moedas por un bico
e un primoxénito pola túa fe.
Arden de panos os peiraos e as estacións
e chove,
sempre chove,
para que sexa posible o mar.

DESVELO

Tesoiras coma noites.
Estrelas coma preguntas
de azogue.
Océanos coma versos.
¡Tantas fiestras para tan pouco lume!
¡Tantos medos!

Estoupan de frío as alboradas.
Ollos coma fervenzas.
¡Tantas lembranzas!
¡Tantos venenos para tan poucos faros!
Esquecementos coma universos.
A vida en dous pasos.

11/3/07

CONFESIÓN

Last night I told a stranger all about you
(MORPHINE)
.
Delia oh Delia
Delia all my life
If I hadn't shot poor Delia
I'd have had her for my wife
(JOHNNY CASH)
.
Onte pola noite conteille a un extraño todo sobor de ti. Conteille como foi que nos coñecemos, como xurdiu o amor, tamén como me abandoaches e, finalmente, como volviches a min. Como volviches como volve a noite, como volve a preamar, como volven todas as cousas que nesta vida volven a nós. Agora para sempre, abofé que si. Sorríes. Como un anxo. Como aquela noite na que nos bicamos por vez primeira. Cada vez que sorríes así derrotas exércitos na miña alma. E sábelo. Si, si, sábelo, miña rula, sábelo ben. ¿Queres algo máis? ¿Traigote algunha cousa máis para o almorzo? Non, non, non te movas. Xa cho traigo eu. ¿Cómo? Ai, si, o extraño de onte pola noite. Foi despois de que ceáramos xuntos aquí en casa. Saín. Precisaba un grolo. Baixei ao bar de Dolores, alí onde adoitabamos agardar por Ruth e Daniel antes de írmonos xuntos toda a noite. Xa non está Dolores tras da barra, e cáseque ningún dos que antes paraba por alí. Facianas novas, xentes diferentes. Todo cambia. Igual que cambiamos nós, miña rula. Nunca voltaremos a ser os de antes. Bueno, o caso é que precisaba un grolo e pedín un viño. Sentado na barra, espiaba no espello á clientela. Xente soa e xente con outra xente. Xente nova e xente menos nova. Ao meu carón, un home maior, barba cana e ollos apagados. Pediume lume mais agora xa non fumo. Charlamos un chisquiño desto e daqueloutro. Invitoume a outro viño e eu conteille todo sobor de ti. Semellas triste. Se cadra non queres escoitar esta letanía. ¿Si? ¿Seguro? Moi ben. Conteille todo sobor de ti. Desde aquela lonxana tarde en Brighton, cando coincidimos naquel bus, ata cando te recuperei para a miña vida. Desde as andanzas de dous rapazolos estudiantes en Inglaterra ata antonte, cando volviches facéndome feliz. Non sei nin cómo se chamaba o tipo de onte pola noite. Se cadra mo dixo, mais non quedei có nome. Foi mariñeiro, ¿sabes? El tamén contoume dunha muller. Andrea. Coñeceuna de moi novo, no barco que os levaba aos dous a Venezuela. Botoulle o ollo desde o primeiro día de viaxe, mais non deu triunfado no seu flirteo ata o día antes de chegar a destino. ¿Podes imaxinalo? Unha soa noite de paixón e nada máis. Ela apuntoulle o enderezo dos familiares cós que ía vivir e el perdeuno. Perdín aquel anaquiño de cartón e foi como perder a vida, díxome. Nunca foi quen de volver a atopala. Nunca se voltaron a ver. ¿Qué tería sido deles se el non tivera perdido aquel anaquiño de cartón? ¿E qué tería sido de nós se aquel día ti colles outro bus ou eu perdo aquel? Ás veces da vértigo pensar nestas cousas. Un non sabe ben ata qué punto á súa vida depende da casualidade. Eu non o souben ata que te atopei. E sentín morrer cando me deixaches. Vale, vale. Como ti prefiras. Deixaremos ese tema. Non quero que penses que xa non te quero como antes. Eu quérote igual. Coa mesma tolemia. Coa mesma obsesión. E así foi como aquel home perdeu a Andrea. Eu conteille como te gañei a ti. Primeiro en Brighton, e logo de volta aquí. Ben sei que nun principio non me tomabas moi en serio. Un rollo pasaxeiro. Sen compromisos. Algúns escollen cadeas, nós escolleremos ás. Así falabas daquela. Eu non. Eu sempre souben que o noso sería para sempre. Para sempre. Repito as verbas lentamente, deixoas caer sílaba a sílaba, cáseque letra a letra, dos meus beizos. Coma pingas de auga dun grifo mal pechado que insiste nunha letanía insana. Para sempre. Para sempre. Eu sempre souben que o noso sería para sempre. Día a día, semana a semana. Írmonos a vivir xuntos foi só o comezo da nosa historia. Outra pequena fenda na muralla de Xericó. ¿Seguro que non queres nada máis? ¿Un zumiño, outra tostada...? Deixame que te coloque ben o pelo. Así. Mellor, ¿non si? Así recollidiño séntate moito mellor. Si, írmonos a vivir xuntos foi só outro pasiño máis. Costárache tomar aquela decisión. Cantas voltas e reviravoltas, cantos argumentos á defensiva. Tiñas medo de perder a túa liberdade. Eu tiña medo de perderte a ti. Non pasou tal. Roubeite o primeiro bico naquel pub en Brighton. Roubeite o corazón ao pouco de írmonos a aquel estudio de aluguer. O home do bar díxome que en realidade ti tamén tiñas medo de me perder. Tiñas medo de que a rutina puidera chegar a roerlle os osos á nosa delicada historia de amor. Eu ben sabía que non. Eu sempre souben que o noso ía ser para sempre. Soubeno desde que me fixara no xogo da luz no teu pelo naquel bus en Brighton. Non, non, ruliña, non esaxero. Soubeno desde aquela. E xa ves que tiña razón. Faláballe a aquel home daqueles anos naquel estudio e a felicidade asaltoume ó corazón. Coma unha luz blanquísima contra unha pupila a escuras. Tentei non chorar mais chorei un pouco. Ben sabes o parvo que podo chegar a ser por veces. Foron bós tempos aqueles, ¿non si miña rula? Sei que ti tamén os botas de menos. Con todo, aquí estamos: xuntos. Seguimos xuntos malia todo o que pasou despois. Despois daquel arrecendo a fogar que fumos cravándolle a aquel recuncho. Día a día. Maratón tras maratón de sexo. Bágoa a bágoa. Risa a risa. Despois do inferno que tamén asaltou o noso pequeno ceo. Eso foi despois. Entón fumos felices. Así de rotundo pode dicirse. Felices. Despois chegaron outras cousas. Pero foi despois. E mesmo despois de todo, aquí estamos. Xuntos. Porque o noso é para sempre. Caeron varias copas de viño. A unha invitaba eu e a seguinte invitaba el. Nin lembro o seu nome. Só lembro os seus ollos tristes e a súa barba cana. El contoume de Andrea e eu conteille de nós. Agarda, agarda un chisco. Deixa que te incorpore un pouco na cama. Outro coxín atrás. Así. Mellor, moito mellor. Xa sei o que me dis con esa mirada. Ben cha coñezo. Non, miña rula, non: non é molestia coidar de ti. Tanto tempo estrañándote, tanto tempo devorado pola nostalxia... Agora só me importa ficar ao teu carón. Preto de ti. Así que, miña rula, o que sexa que precises ou desexes ou se te antoxe... por favor, para eso estamos. Un para o outro. Coma sempre foi. Coma sempre será. El contoume de Andrea e eu conteille de nós. E a noite foi esvarando cara a ningures, mentres lle debuxaba aqueles anos de felicidade. El sacudía a cabeza e sorría con incredulidade. Nese xesto lembroume ao meu pai. Cousas da xente maior. Teñen visto de todo. Teñen vivido de todo. A sabiduría aseméllase a cada volta máis ao cinismo, á tristura. ¿Chegaremos nós a ser así? Eu espero que non. ¿Ti? Ti seguro que non. Ti ficarás sempre como agora che vexo. Seguro. Entre copa e copa a miña historia chegou a cando marchaches. Marchaches de casa e o o mundo enteiro caeu sobre min. ¿Por qué marchaches? Aínda hoxe non sei a resposta. E ben que ma fixen durante un longo inferno. De borracheira en borracheira que me mergullei. De cidade en cidade que percorrín. De puta en puta que me paguei. E aínda hoxe non sei a resposta. Atopeite de novo. Tróuxenche conmigo de novo. E xa non me importa esa resposta. Con todo, aínda non sei por qué marchaches daquela. Falo da razón última, do negro móvil que impulsou ao teu corazón. Xa sabemos que coñeceras a aquel rapaz. Xa sabemos que ás miñas costas construíches con el un sucedáneo da nosa historia. Xa sabemos que entraches un día pola porta falando de que todo rematara, que había outra persoa, que marchabas con el. Xa sabemos todo ese teatro. O que aínda non sei e cómo chegaches a crer realmente naquel guión. ¿Realmente crías que unha historia como a nosa podía rematar así, coma un bodevil tan cutre e previsible? ¿Realmente crías todo aquelo que me cuspiches na cara? Que o noso había tempo que non funcionaba, que non te sentías viva conmigo, que non tiña sentido seguir adiante... ¿Realmente chegaches a te crer todas aquelas parvadas? Aínda hoxe non comprendo cómo puideches guindar con todo daquel xeito. O home do bar seguía a sacudir a cabeza e a sorrir con incredulidade. Escoitou silandeiro cómo me facía, unha vez máis, a mesma pregunta. Pechaches a porta tras de ti e crin morrer. Quixen morrer. Calquera cousa agás seguir engulindo día a día -¡noite a noite!- a túa traizón. Non a min. Ou non só a min. Traizoácheste tamén a ti mesma. Negando a nosa historia, o noso amor, negábaste a ti mesma. E foi así que xa non eras ti. E foi así que, porque non eras ti, podíate odiar sen che deixar de querer. Porque nunca che deixei de querer. Nunca. Nin tan sequera cando te odiei como te odiaba. Crin morrer e quixen morrer. Mais non fun quen de procurarme a morte. Unha saída covarde. Non podía facer tal. Tiña que coidar do noso amor, sementándoo no odio por esa na que te converteras -que non eras ti-, para cando todo volvese a ser como antes. Como agora. Sempre souben que todo podía voltar a ser como foi. Xa sabes que nunca, nunca, deixei de crer que o noso é para sempre. O home do bar dixo que entendía como me sentín. Pode ser: a xente maior ten vivido cáseque todo. Pode que saiban dabondo mesmo para entender o inferno no que se convertiu a miña vida daquela. Perseguinte como a lúa persegue ao sol. Día tras día, semana tras semana. Percorría os lugares nos que adoitabas estar. Vixiaba á xente coa que andabas. E nada. Aínda non me decatara ben que eras outra, que deixaras de ser ti mesma. Tiña que te buscar noutros lugares. Andarías con outra xente. Mesmo algunha das túas amigas regañoume: con qué dereito andaba tras de ti, por qué non aceptaba dunha vez o final do noso. Qué parvadas, ¿verdade? Eles dicíanno por ben, claro. Coidaban que eu era o trabucado. Que ti facías ben. ¡Qué sorpresa levarían se nos virán agora outra vez xuntos! Non sabían -como eu sempre souben e como ti tamén sabes agora- que o noso é para sempre. De xeito que procureite por onde non te cría atopar. Mais tampouco así puiden chegar a ti. Entón foi cando todo foi peor. Entón foi cando semellaba que non chegaría nunca o mencer. Entón eu mesmo cheguei a pensar que ía tolear. Que xa toleara. Que a miña mente enferma ía acabar conmigo. Longa noite de loucura e desesperanza. Pasaron os meses e tornáronse en anos. O home do bar deulle o derradeiro grolo á copa que tiña na man e preguntoume qué pasou logo. Ben se ve que hai outra luz nos teus ollos, rapaz, así que supoño que algo pasaría. Certo. Abofé que pasou. ¿Ou non, miña rula? Atopeite. Unha vez máis. A vez primeira foi en Brighton, nun bus. Hai tres días foi naquel parque. Camiñabas depresa, con ese xesto tan teu. Si, ese mesmo. Así souben que voltaras para volver a ser ti mesma. Aínda así rechazáchesme cando me acheguei. Deixame en paz. Qué queres de min despois de estes anos. Así falaches. Pero eu non son dos que se rinde á primeira. Medrei forte nesta longa noite de ferro. Conquisteite a vez primeira, en Brighton, e conquisteite outra vez agora. O home do bar brindou por eso. As copas chocaron e o viño correu polas nosas gorxas. Un apretón de manos a piques de chegar o novo día. Marchamos por camiños diferentes. Non tiven tempo de contarlle cómo fixen de ti, novamente, a que eras antes. A auténtica ti. Non esa outra que marchara querendo romper o irrompible. Non esa que se agochara do amor que eu levaba por bandeira. Non. Aquela outra rapaciña coa que o sol de Brighton facía faíscas no seu pelo. Aquela que seguías sendo, mentres eras aquela outra. E para que ti voltases, aquela outra tiña que morrer dalgún xeito. E morreu. Nas miñas mans. Cando o derradeiro bafo escapouselle pola gorxa que as miñas mans apertaban, volviches a ser ti mesma. A que eu lembraba. Pola que eu debecera tanto. Caiu o teu corpo ao chan sen pulso e eu erguino de novo. Fuches o meu Lázaro nunha milagre agardada. Volvías, volves a ser ti mesma. Voltaches a min. Morriches para vivires conmigo. Mateina -á outra- para que todo fose coma era antes, como seguirá a ser. Ou case. Agora a túa pel é pálida e fría, e aqueles coloretes graciosos fuxiron das túas meixelas. Non sinto a túa voz, esa voz que roubara aquela outra na que te convertiras, para ferirme con verbas envenenadas. Pero sei ben o que a túa mirada di. Aínda que sexa unha mirada perdida nun horizonte inalcanzable. Xa só teño de ti os bicos que colleito por min mesmo nos teus beizos, fríos coma o mármore, e por entre os que parece enxergarse ás veces, a podredumbre que nos rodea. Retiro o almorzo que non tocaches, como tampouco tocaches a cea. Érgote outra vez coa axuda dos coxíns da cama. Atrapei no teu rostro un xesto fermoso, sen dúbida. Certo que xa non me fala a túa voz. Certo que o frío aseñorouse da túa pel. Mais todo esto son só detalles que non trocan o esencial. Voltamos a estar xuntos como nunca debemos ter deixado de estar. Porque, miña doce rula, permíteme que me reitere unha vez máis, nós estamos destinados a estar xuntos para sempre. Para sempre.
.
So if your woman's devilish
You can let her run
Or you can bring her down and do her
Like Delia got done
(JOHNNY CASH)

2/3/07

CHANZOS ABAIXO

fiestra pechada onde as ondas minten pleamares e seica andazos mortais terrible acougo de celofán e agora escoitaremos o pronóstico do tempo mais ela nunca saberá sempre foi nunca nalgures unha illa chea de futuro e o piano e o contrabaixo e o blues de gorxa en gorxa aínda agardaremos un chisco porque hai paxaros de ollos felices e mañá sempre chega para morrer onte mais ela tampouco saberá e o anxo de deus presentouse ante maría e moitas cousas máis moitas cousas máis chanzos abaixo da escaleira infinita que desbarata ventos mornos na costa e maruxía onde o corazón non chega nunca

28/2/07

REFLEXIÓNS SOBOR DA CASA DE ASTERIÓN

Todo está muchas veces, catorce veces, pero dos cosas hay en el mundo que parecen estar una sola vez: arriba, el intrincado sol; abajo, Asterión.
Quizá yo he creado las estrellas y el sol y la enorme casa, pero ya no me acuerdo.
(J.L. BORGES)
.
Alí onde as verbas non abondan para nomear xeografías, hai unha habitación con catorce portas. Cada unha delas conduce a cadansúa habitación. E asemade, cada unha desas habitacións ten catorce portas, e novamente cada unha desas catorce portas levaríanos a cadansúa habitación con outras catorce portas.
E así sucesivamente ata o infinito. E no infinito todas as portas -as catorce portas, as infinitas catorce portas- conducirían a unha mesma habitación.
En realidade, a habitación que nos servía de punto de partida non é tal: é só unha das habitacións as que conduce cadansúa porta; portas que se percorremos en sentido inverso lévannos a habitacións nas que esa porta era só unha das catorce posibles.
Ao verdadeiro punto de arranque só se chega cando o noso camiño de retorno tende tamén ao infinito. E ese punto de arranque é unha sóa habitación, xigantesca -¿infinita?-, con catorce portas, por unha das que vimos precisamente de chegar no noso camiño de retorno.
E esa habitación é a mesma que a atopada cando o noso camiñar, no outro sentido da marcha, tamén tendía ao infinito.
O camiño sería así infinito nos dous sentidos: a meta é o punto de arranque son a mesma habitación.
Nun dos sentidos da marcha, en cada habitación que cruzamos deixamos atrás catorce portas, tendo entrado por unha delas, e temos enfronte unha soa. Non hai opcións. Abrimos esa porta e damos a unha nova habitación, descubrindo que esa porta era unha de entre catorce.
No sentido oposto da marcha si hai opcións: camiñamos cara a unha parede onde se abren catorce portas, e escollemos unha delas. Cada unha desas portas leva a outra habitación na que voltamos a ter enfronte catorce novas portas. Con todo, tales opcións resultan fugaces e ilusorias: ¿haberá que insistir que cando o camiño tende ao infinito todas as infinitas catorce portas levan a unha mesma habitación?
De feito, ilusoria tamén e a opción dun ou doutro sentido da marcha. Agotaremos as habitacións e agotaremos os camiños, e cando todos achégense ao infinito, a habitación á que os nosos pes chegen será a mesma.

NOSTALXIA

estráñote
como o mar estraña
aos barcos que devora

24/2/07

ESMORGA

tráfego nocturno de látigos
desesperanza que se autoestafa
con vasos e vasos e música
e sede
para fuxir rúas abaixo
almas adentro
e ollos afora
do cotián crime de amencer
tan sós

NOITE NO ADRIÁTICO

Acougo de prata
deitado no sal.
A noite esvara morna
por estribor.

MISTERIO

Todo é luz, unha luz moi branca. E neve. Moreas de neve por todas partes, mesmo pendurando das polas das árbores. Silencio. Non se sinte nada, absolutamente nada. O universo enteiro tornou mudo. Mudo e frío.
A fraga é mesta, mais entra luz dabondo e a neve faina reverberar. É por eso que as pálpebras de Vlad Carbonaru van só entreabertas mentres camiña paseniñamente, machada no ombreiro, por entre as árbores. A neve caída non deixou rastro da corredoira que os veciños da vila empregan para ir e vir coa leña da fraga. Aínda así, el ten feito este camiño milleiros de veces. Camiña de memoria sen dubidar nin unha soa vez.
Comeza a nevar de novo. Pequenas folerpas caen por entre as ramas no chan, e tamén no sombreiro de Vlad. Primeiro unhas poucas, aquí e acolá. Pronto, un silandeiro enxamio delas, blancas e leves, coma os pecados dun neno.
É entón cando, uns metros máis adiante, nun pequeno claro da fraga, Vlad detense de súpeto, e cáelle a machada ao chan. Ten percorrido este lugar desde ben cativo. Ten atopado nela de todo: algún lobo famento descarriado, osos, bandidos, tres cabalos brancos fuxidos da granxa dos Dimitrescu, soldados nazis desertando da guerra, ánimas en pena, un libro de coiro escrito por un anxo. Moitas sorpresas tíñalle deparado a fraga ao vello Vlad Carbonaru. Por eso, cada vez que entraba nela, entraba listo para atoparse con calquera cousa. Mesmo así, non estaba preparado para a sorpresa que o fai deter de súpeto naquel claro, boca aberta de abraio, machada caída aos seus pes.
Enfrente del, xusto no medio do claro, un fermoso e enorme piano de cola negro fica silandeiro mentres as folerpas de neve aloumíñano docemente.

LÓSTREGO EN VERSO LIBRE

azul terrible
no teu pano de seda
que treme de futuro
baixo a choiva de abril

20/2/07

MOSTAR (19-8-2002)

O sol cae terrible sobre a vila, pero eu estou sentado á agradable sombra dunhas fermosas árbores, e a carón dunha fonte engalanada con teteiras árabes. A música da auga correndo axuda a lle dar ao lugar unha atmósfera de limpa tranquilidade. Bebo unha limonada caseira agardando por un prato de cordeiro ao estilo de Mostar: carne pouco feita con queixo salado por enriba.
A cidade antiga, pendurada das dúas beiras do río: labirinto de calexas empinadas e pequenas tendas. O peso turco é un ingrediente decisivo no ambiente deste lugar, especialmente no barrio musulmán: tendas, restaurantes, pequenas e acolledoras mezquitas de pedra escura, minaretes voceadores.
Gústame esta vila, malia as feridas que a guerra deixou. Edificios acribillados a tiros. Mazás enteiras en ruinas. Odio agochado que doadamente se confesa ante o foráneo; lembro aquí a charla có vello coidador dos baños da estación de autobuses. Impresiona ver á xente entrando e saíndo, asomada ás fiestras, tendendo roupa... nun edificio cheo de buratos de morteiro, mesmo no tellado. Achegándose a Mostar tamén atopamos pegadas da guerra en forma de casas de labor queimadas, tiroteadas ou abandoadas. Algunhas teñen novas construccións ao se carón.
Xente amable e acolledora, disposta deseguido a charlar. Mulleres, como ven sendo habitual nesta viaxe balcánica, de beleza deslumbrante.

FUTURO COMO ONTE, FUTURO COMO NUNCA

Ou se cadra
erguen as bandeiras
e doutra volta
remata a tregua
e estoupa a guerra
e toda a noite
queiman azucre
nas trincheiras de sal.

18/2/07

LOLITA

O teu sorriso,
qué derroche de caramelos,
qué desbordamento de adolescencia,
cántos anaquiños de margaridas
en pirotecnia
a salpicárenme,
a facérenme
sentir un pouco Lewis Carroll
fitando nos teus ollos
castaños
coas pálpebras pintadas de mar en vacacións.
Primavera inconsciente dos invernos que derrete,
cachorriña de muller,
peiteas e despeiteas -agora coleta,
agora non-
o teu facho de morangos,
melena menstrual,
vértigo de quásar afiado de horizontes
e abeirado de urxencias.
E en derredor de tal bandeira
estrágase o universo,
suicídase a noite
-¡apocalipse! ¡apocalipse!-
e demite o Paraíso
irrevocablemente.

PEREGRINO GRIS DE CORAZÓN AZUL

O vento é frío,
como era onte,
mais xa non o sinto.
O sal évos doce
as veces. Espido
e certeiro: o norte
pendura de min.
Teño morto e resucitado tantas veces
que xa case non lembro quen era cando nacín.

Boxeo feroz:
puños lacerados
contra o solpor.
Ardentía e cancro,
rulas cegas, dor
e morte de trapo
noutro novo abril.
Teño morto e resucitado tantas veces
que xa case non lembro quen era cando nacín.

Dixestión de bágoas
con pan de farelo,
sorriso de gárgola
e rexurdimento.
Semen para a mandrágora
noutro enforcamento.
Desta volta sí.
Teño morto e resucitado tantas veces
que xa case non lembro quen era cando nacín.

VERSOS PARA J.R.T. (IN MEMORIAM)

Voaches sen ás,
durmiches sen sono,
marchaches tan só,
marchaches con todo;
deixáchenos noite
e faiscas nos ollos.
Deixáchenos noite,
pechaches fiestras,
marchaches cós pétalos
-non foi primavera-,
prendiches silencios,
calaches trompetas.
Deixáchenos sós
baixo as estrelas.

PROFECÍA

rabuña o ceo no ventre da fraga doce moedas para mercar sete camiños e logo viñeron as chuvias porque todo remata sendo praia e mar espido e dis que haberá lume no faiado e cinsa nos ollos da muller que agardaba no peirao por un pano branco onde as nubes tórnanse en lembranza bébeda de aritméticas e xexún de coiro cando Xenebra apura o Grial mais tamén cordóns para os zapatos do trinque que o desexo berrou no embigo cando ela namorou ao espello

17/2/07

UNHA IMAXE E UNHA MÚSICA

Un só xinete no horizonte, onde a chaira bica un ceo enfeluxado de grises. Os derradeiros restos do sol son devorados polo sangrante oeste, e as trebas dunha noite fatal precipítanse no mundo desde un profético leste.
Escóitanse os primeiros compases do terceiro movemento da Quinta Sinfonía de Beethoven.
E o xinete segue a se achegar...

VERSOS PARA UN BLUES

Pregúntalle ao diaño
por qué non podo durmir.

Vai e pregúntalle ao diaño
por qué non podo durmir.

As miñas mans ulen a el e a whiskey,
os meus beizos aínda saben a ti.

ROMA

Eu serei
Nerón
e ti
a miña Roma.
E no lume que te prenda
cantareite
e amareite
transfigurada.

14/2/07

BELGRADO (22-8-2002)

Beograd. Unha menos cuarto do mediodía. Estou sentado nunha mesiña da terraza do café que hai no extremo do Kalemegden. Ante min, o río Seva desemboca paseniñamente no Danubio. Ríos corpulentos, de paso maxestuoso. Camiñando cara aquí lembrei os versos de Pessoa, coa voz de Ricardo Reis, para Lidia. Eu tamén querería ser agora unha crianza adulta, sen máis paixóns nin máis desexos que moverme como estes ríos.
As tentativas de atopar bus ou tren para Timisoara non deron o resultado apetecido. É un chisco surrealista que, a uns douscentos kilómetros desa cidade romanesa, só teña un tren desde aquí (non desde ningunha outra cidade serbia) e nin un só bus. Aínda máis: o único tren sae as seis menos dez do serán e chega a Timisoara ás once e vinte da noite. Atopar hotel a esas horas pode ser de tolos. Collín billete cara a Bucarest, para chegar alí ás oito da mañá. Coche cama: 2.700 dinars (uns 45 euros).
Voltarei a dar un paseo polas rúas de Belgrado, agora que xa me oriento mellor tras da paseata de onte con Milena Karisic. Polo de agora, rematarei a miña estupenda limonada deixando repusar os meus ollos no paseniño ritmo do Seva e do Danubio.

TRAS DOS ESPELLOS (o comenzo dunha historia)

Chámome Séan Finnegan. A miña vida foi longa e vizosa: amei e odiei, devecín e sacieime. As miñas lembranzas marchan, esvaran cara ao inferno, quizais para gardar sitio alí para este pecador. Pouco importa tal perda: todo foi vivido; abondou con eso. Tamén esvaran as pingas de auga polo bafo dos cristais da ventá. Afora, frío e diluvio, outro inverno sen misericordia neste recuncho fronte ao mar. A primeira vez que vin o mar pareceume inconcibible. Lúa chea no ceo e café no lume. Cinco homes armados descansan e falan baixo as estrelas. Radu Iliescu relata outra vez o seu encontro có mar: cada volta algo varía na súa historia, sempre rescata algunha novidade da súa memoria para modificar unha e outra vez o seu relato, salvándoo dese xeito do tedio. A primeira vez que vin o mar pareceume inconcibible. Agora sinto inconcibible a súa falta. Algunhas cousas non variaban : foi no porto de Constanta, no Mar Negro, e foi un día de agosto de calor cruel. Para un rapazolo de catorce anos coma min aquel cheiro a salitre era o perfume da liberdade. Coñecín a ese romanés con puños de ferro, ollos limpos e alma de lume abordo do Greenland, o clipper no que traballei cáseque tres anos desde que deixara Maracaibo. Aquel cheiro a salitre era o perfume da liberdade, aínda que só fose porque non ulía como as ovellas do meu pai. Deixei a miña aldea nas montañas na procura de algo mellor do que tiña, e abofé que o atopei. Traballei duro, eso si; deixei a pel en mil barcos percorrendo lugares que nin sabía que existían. Lúa chea no ceo e café quente que se reparte entre cinco homes armados. Radu segue a falar baixo as estrelas, e todos escoitamos. Ao noso carón descansan os cabalos e a recua de negros que levamos á feira de Natchez. Paso a man polo cristal e borro o bafo do cristal. O frío fire a miña pel mentres enxergo, entre o diluvio, as olas rompendo na praia. Radu segue a pintarnos, có seu inglés inzado de romanés, alemán e Deus sabe qué máis, cómo foi que deixou a súa aldea transilvana e chegou ao mar. O lume reflíctese no seu rostro curtido e nos seus ollos verdes, e todos escoitamos. Nin Bob nin Tedd nin o xove Jimmy saben do mar. Eu si: tres anos no Greenland ensináronme dabondo. No Greenland, Deus chamábase Homer Stone, o noso capitán, e a súa palabra era lei para todos. Cruzabamos o atlántico con calquera mercadoría, legal ou non, e traballábamos arreo en calquera choio que se nos indicara: cargar azucre, descargar tabaco, fregar a cuberta, defender a tiros a nave, descargar azucre, cargar tabaco. Homer Stone sempre foi xusto con todos; duro coma un croio e espilido coma un diaño, mais xusto coa súa xente. Foron bos tempos aqueles. Na praia, os homes da aldea dirixen aos bois que tiran das barcas de pesca: póñenas a salvo das olas, a cada volta máis bravas. Deixo a fiestra e volto a sentarme na pequena mesa deste meu cuarto. Saboreo outra copiña de viño de Porto. Fai ben contra a friaxe. Negreiros, clippers, baleeiros... Teño viaxado en cáseque calquera cousa flotante desde aquel lonxano día en Constanta, xa vai para trinta anos. Agora non está no seu amado mar. De cando en cando Radu deixa por un tempo o mar, como quen deixa unha amante esixente de máis. Proba sorte noutra cousa, pouca sorte as máis das veces, e acaba voltando a se enrolar. Agora é unha desas veces lonxe do mar: tropezamos en Savannah, mentres nos arrastrabamos de taberna en taberna, cun fulano que Radu coñecera tempo atrás noutro barco. Bebemos alcohol, falamos dos degoiros da vida e pagamos amores mercenarios. El presentounos a Tedd, e Tedd propúxonos unírmonos a eles. Eran tipos duros a cabalo e o choio era atrapar escravos fuxidos. Cobrábanse boas recompensas, ou vendíanse ben nas feiras, e os cartos repartíanse por igual. Precisaban de dous o tres homes máis porque ás veces non daban abondo para atrapar as súas presas e ter conta da recua de negros coa que cruzaban o vello sur. Había que pór o cabalo e as armas un mesmo. Facíanse cartos rápidamente. Todo semellaba doado. Aceptamos. ¿Se boto en falla a miña terra? A primeira noite que durmín abordo dun barco soñei coa miña aldea e coa miña xente. Nunca máis volvín a soñar tal.Non sabería que facer se tivese que voltar alá. Aquel xa non é o meu mundo. Aínda así, de cando en vez, eu era quen de detectar en Radu unha morriña xamais confesada. Aquel xa non é o meu mundo, aínda que as lembranzas sigan a ser moitas. ¿Conteivos algunha vez a historia do espello e do morto? Si, Séan, sei que a ti si... ¿Queredes oíla agora? Pronto subirá a patroa a anunciar o xantar. Seremos só o cura do cuarto do fondo e eu. Pouca clientela estes días na fonda. Arrimo a botella de Porto á beira da mesa e saco dun caixón os papeis. Papeis garabateados de vellas historias, farrapos arrincados da miña moribunda memoria. Tamén algunhas historias escoitadas de Radu. Foi no inverno antes de que eu cumplira seis anos, nunha aldea non lonxe da nosa. Morrera un irmán do me avó, o vello Ioan, e alá marchamos meus pais, meu irmán maior e servidor. Un velorio en Ardeal évos todo un acontecemento, meus amigos; alá non se andan con leiras. Tras do pasamento e funeral, unha boa mesa: chourizos, touciño afumado, papas de millo, polo ao forno e, para beber, augardente a esgalla. Se un era quen de se fixar na luz especial que asomaba aos ollos do vello Radu contando historias daquel mundo tan lonxano, podía detectar esa morriña que el nunca confesaría.

CANÍBALES NO CUARTO DE BAÑO

Moi ben, moi ben. Poida que teñades razón e esto non sexa máis que un soño. Crédeme se vos digo que nada desexaría máis que espertar e atopar que todo non foi outra cousa que un pesadelo. Ogallá. O certo é que non todo nesta historia acaba de ter moito sentido se o paras a pensar pero, ¿serve a lóxica para delimitar o soño da vixilia? E aquí me tendes: ben acochadiño na cama, quedo e silandeiro, tremendo de medo e pregando para que eses caníbales non me atopen e me maten. E desde aquí tento lembrar como encomezou todo e como foi que as cousas chegaron a este punto.
Non é doado atopar un comezo. Non son quen de lembrar ter vivido neste piso sen a ameazante compaña dos caníbales do cuarto de baño, pero tampouco estou certo de que estiveran xa aí cando meus pais o mercaron. Non tería moito sentido, ¿non si? E non estaban eles tan só: estaba tamén o descoñecido ocupante do cuarto dos meus país; ninguén sabía quén era, mais todos coincidían en que era moito máis perigoso e ameazante que os mesmos caníbales. Probablemente polo absoluto misterio que o arrodeaba. Tampouco son quen de lembrar a data de chegada deste misterioso personaxe -se é que a houbo-, pero a súa estancia obrigaba ós meus pais a durmir no cuarto dos invitados.
Ningunha desas dúas habitacións abríuse nunca así que, non sei como se amañaban, nin os caníbales nin o personaxe misterioso, para facer a súa vida sen sairen nunca daqueles pequenos espacios. Pero estaban alí, sempre estaban alí. No caso dos caníbales a súa presencia facíase moito máis evidente: desde calquera recuncho do piso podíase escoitar o abafante latexo dos seus tambores, rítmico e obsesivo, enchendoo todo, impoñéndose mesmo á radio e á televisión e deixando escorregar polas nosas peles lenturentos calafríos. E se pasabades polo corredor que vai da cociña á porta do salón, xusto no medio atopabaríadesvos a porta do cuarto de baño, cun cristal ondulado e traslúcido, e poderíades intuir as siluetas dos cinco caníbales, o seu cheiro a bravío e a selva escura e remota, e tamén escoitar as súas inintelixibles conversas, ora marmuñantes, ora a berros iracundos e desafiantes.
A presencia do misterioso hóspede da habitación dos meus pais éravos, pola contra, ben discreta. Máis que discreta: indetectable; nada, absolutamente nada -nin ruídos, nin olores, nin tan sequera misteriosas vibracións- podía facer saber nin intuir que naquela habitación sempre pechada vivía alguén. Con todo, sabíase positivamente que así era. ¿Por qué? Non podería respostarvos. E era meirande aínda o misterio sobre a personalidade deste personaxe. Nin sequera sabiamos se era home ou muller. Pero sí que tiñamos a inexplicable certeza de que, como xa vos dixen, quen queira que fose, era máis perigoso cos mesmos caníbales.
Así as cousas, a nosa vida na casa tiña pouco en común coa que a maioría das familias poderían chamar normal. O permanentemente ocupado cuarto de baño obrigábanos a procurar os aseos públicos para as nosas necesidades máis habituais -tamén de noite, que era cando máis latoso resultaba todo-. Para duchas e outras hixienes máis completas tiñamos que nos valer das instalacións da piscina municipal, trescentos metros rúa abaixo. Agora que reparo nelo doume de conta do extraño que resulta non ter un cuarto de baño propio: sempre peregrinando dun a outro sen coñecer nunca a auténtica e radical intimidade dun cuarto de baño que podas considerar verdadeiramente teu.
Nunca trouxen amigos a casa. Sempre quedaba con eles na rúa ou nas súas casas, e tamén íbamos moitas veces ós extensos solares baleiros que tiñamos tres rúas máis alá para xogarmos ó fútbol. A calquera sitio agás a miña casa. Dábame medo. E tamén algo de vergoña que os rapaces soubesen dos estraños intrusos que tiñamos vivindo con nós.
Tampouco os meus pais tiñan moitas visitas. Sómentes viñan, de cando en vez, algúns amigos ou familiares moi íntimos que xa sabían do asunto da habitación e o baño ocupados. Ningún deles quería ser un maleducado e non dicían nada, pero podíaselles ver que non lles resultaba doado vir ata alí. Viñan por educación e pola amizade, non polo prazer da visita en sí. Xa me entendedes. E por moi íntimos que foran máis dunha vez algún marchou á carreira cando o balbordo de oubeos e tambores remataba por lles esganifar os nervos. Non se lles podía culpar: aínda nós mesmos, vivindo naquelas condicións tantos anos, pasabamos ben medo en máis dunha ocasión. Na nosa propia casa.
Nunha ocasión un técnico viu ver a nosa lavadora, que levaba uns días perdendo auga e apagándose soa, e escoitou os ruídos que viñan desde o corredor. Deixou caer a ferramenta e ergeuse dun só brinco, pálido coma o mármore. "¿Qué carallo foi eso?". Miña nai non soubo qué lle dicir. "Xente que temos no cuarto de baño", cáseque marmuñou poñéndose vermella coma unha cereixa. O home achegouse ata a porta armado cunha impoñente chave inglesa e mesmo chegou a pegar o seu rostro ó cristal. Non sabemos qué foi o que viu pero, de súpeto, deu un berro terrible e recuou ata a parede tremendo coma unha folla verde. Alí mesmo caeu sentado, coa súa man aferrando aínda a chave inglesa, sen que dera en reaccionar ata que se lle achegou miña nai. Tiña os ollos perdidos non sei ónde e chocábanlle os dentes. Tentou erguerse mais non puido. E liscou coma un neno, cáseque a catro patas ata a porta balbucindo non sei qué. Nin tan siquera volveu polas ferramentas: viñeron por elas outros compañeiros seus, que remataron o choio da lavadora e marcharon sen dicir nin mú. Conto esta historia porque foi a única ocasión na que escoitamos rir ós caníbales. Unhas gargalladas afiadas e escuras que ecoaron no silencio do piso có pobre daquel home paralizado de auténtico terror.
Nunca nada semellante pasou có outro intruso. Nin unha soa vez escoitamos o máis lene marmuño ou ruidiño: era talmente coma se o cuarto estivese baleiro. Mais non era así e sabiámolo todos, como sabiamos que o que alí se acochaba era moito peor cós estrondosos inquilinos do cuarto de baño.
Alguén poderá pensar que era unha parvada seguir vivindo nun piso naquelas condicións. A verdade é que non sabería dicir por qué non tiñamos marchado dalí. Esta cuestión é das que me fan pensar se todo esto non será un maldito pesadelo: nos soños non impera a lóxica nin a normalidade. Mais ás veces tampouco abundan na vida real. Por iso non podo estar certo de se estou a vivir algo real ou non. Pero teño medo, moito medo.
Todo precipitouse desde hoxe pola mañá, cando o silandeiro hóspede do cuarto dos meus pais abriu a porta e saiu. Tampouco desta volta houbo nada que anunciase o acontecimento. Miña nai e máis eu estabamos na cociña: ela encomenzando xa algúns preparativos para o xantar, eu lacazaneando un pouco, o almorzo a medio comer, cos pasatempos do xornal do día anterior. Entón escoitámolo. Ábrese unha porta no fondo do corredor e os dous sabemos, nese mesmo intre, que é a do seu cuarto. Supoño que debín pasar algo de medo pero o certo é que non deu tempo a moito: asomaba xa pola porta da cociña un rapaz loiro e menudiño duns trintaepoucos anos. Presentouse mais non facía falta tal. Tras dun segundo de sorpresa recoñecimolo sen dúbidas. Xa sabiamos quén era o perigoso personaxe.
A historia -ben que o sinto- tórnase aquí algo confusa. Sei que recoñecimos ó tal rapaz pero agora non podería dicirvos quén era con exactitude, aínda que sí que a súa peligrosidade confirmárase dabondo. Tratábase dunha das persoas máis buscadas pola policía, non lembro moi ben por qué, dunha sorte de psicópata ou asasino terrible. O seu rostro e nome asociáronseme instantáneamente a borrosas imaxes televisivas en branco e negro con multitudes correndo, moitas luces de policía e de ambulancia e ton de traxedia na voz do locutor.
Máis abraiante aínda foi o que aconteceu de seguida. O rapaz dirixiuse amigablemente a nós e todo temor desapareceu. Así, de súpeto. Díxonos que el nunca fora culpable dos crimes dos que o acusaran, que tiña sido sometido a unha caza peor cá dunha besta e que xa cansara de se agochar naquela habitación; que decidira dar a cara e demostrar por fin perante todos a súa inocencia. E miña nai e máis eu -e máis tarde tamén meu pai- soubemos, con toda certeza e sen máis probas que as súas verbas, que dixera a verdade. Así de doadamente esvaírase aquel convencimento anterior do terrible perigo agochado tras daquela porta.
Por suposto que me decato das lagoas e contradiccións do que veño de contarvos. ¿Cómo podiamos ter esa certeza da sinceridade dun presunto asasino que traía tolas ás policías de medio mundo? ¿E cómo puido manterse oculto tanto tempo nun lugar tan simple? ¿E de qué pensaba valerse para enxugar a súa maltreita imaxe? ¿Só da súa palabra coma con nós? ¿E por qué todos esos baleiros no meu recordo se todo esto foi hoxe pola mañá? Estas e outras preguntas non fan se non incrementar o surrealismo de toda esta historia, o sinsentido dunha longa sucesión de feitos que nin eu mesmo podo entender e que foron desembocando na miña anguriante situación agora mesmo: metido na miña cama e cuberto ate as orellas, tremendo coma un bimbio e cun pánico atroz atragaoado na gorxa.
Como vos viña contando, o verdadeiro pesadelo desencadenouse hoxe, o día no que por fin coñecemos ó estraño ocupante do cuarto dos meus pais. E eso que despois de coñecelo todo foi ledicia na casa: tiñamos gañado un amigo e tal foi o trato que desde un comezo lle demos. Comeu con nós e, ben pronto, fixo moi boas migas comigo. Tiña unha voz doce e profunda e, cos seus ollos azuis e tristeira mirada, invocou en min a imaxe dun elfo dos libros de Tolkien. Contaba historias moi fermosas e divertidas: historias de pistoleiros do vello oeste, dun home moi santo a quen un anxo lle pediu o sacrifizo do seu único fillo, e dun desditado ser -medio home e medio touro- que vivía nun labirinto. Pregunteille polos sitios que percorrera na súa fuxida pero respostoume con evasivas e tentando cambear de conversación, sempre con exquisita afabilidade e sen perder o seu engaiolante ton de voz que, por veces, semellaba soar con certas inflexions estranxeiras. O certo e que non lembro ter chegado a saber de ónde era no pouco tempo que quedou connosco.
Esa noite meus pais invitaron a un matrimonio amigo a tomar un café e presentaronlles ó recén chegado -é un dicir porque levaba xa tempo na casa-. Os primeiros recelos ó saberen quen era, ben pronto tornaron en sorrisos, confianza e animada charla; tal era a abraiante facilidade que el tiña para facerse querer. Non pensara nesto ata agora pero, se cadra, a tal virtude poderíalle ser de moita utilidade se realmente fora o despiadado criminal que... pero non, non; imposible que con aquela voz, aqueles ollos,... en calqueira caso, non tivemos tempo de sabelo. Todo sucedeu moi deprisa. Meus pais, os dous invitados e o rapaz loiro sentaron, ó redor da mesiña có café, no sofá e nos dous sillóns, colocados para a ocasión una carón do outro, xusto enfronte do sofá. Detrás dos sillóns, no chan e a carón do televisor, algo alleo a conversa dos adultos sentei eu.
Sonou coma se fose un pequeno estalido, coma a renxedura dunha delgada táboa que quebra. Ou dunha porta moito tempo pechada que se abre por vez primeira. Quedei paralizado de medo, do terror máis absoluto que teña sentido na miña vida. Cáseque quedei sen sentido: recordo algo confusamente escoitar os berros dos caníbales no corredor e o estoupido da porta do salón ó abrirena violentamente. Non os vin entrar porque, pola miña situación, a porta quedaba ás miñas costas e detrás dos sillóns, que tamén impedían que eles me poideran ver. Xa vos digo que cáseque perdín o sentido: fiquei alí atenazado, coma nun trance, cos aterrados berros da xente do salón, o ruidos de louza escachándose e os feros oubeos dos salvaxes inzando o ar. Cando acordei un pouco só se escoitaba a televisión e ós caníbales conversando a voces na súa ignota língua. Rían e berraban, e por veces empezaban monocordes cantos que remataban en chiídos desgarradores. Cheiraba a bravío e a algo amargo que non podía identificar. Era evidente que non repararan na miña presencia, e eso que dous deles sentábanse nos sillóns tralos que eu me agochaba. Arrastreime moi paseniñamente ata a beira do sillón da esquerda e, totalmente anicrado contra o chan, asomeime para ver en que rematara todo. Incluso se esto é un soño, se nada desto é real, nunca poderei esquecer o que vin alí, no salón da miña casa.
As paredes estaban emporcadas de sangue ata o teito. Estrados polo chan, e mesmo por entre os caníbales, había moreas de osos , moitos deles aínda con pequenos anacos de carne. Unha meda de talladas, arrodeada de xigantescos coitelos e machetes, enchía a mesa e zumegaba sangue formando un pequeno charco. A ela ían e viñan as mans dos salvaxes, que mordían e mastigaban nelas coma feras, rindo e berrando cas bocas cheas e deixando esvarar sangue polas súas fazulas e queixos. Ós seus pes, as cabezas dos meus pais, dos invitados e do loiro rapaz que viñamos de coñecer hoxe pola mañá: os ollos en branco e a máis inquedante expresión de puro terror nunhas facianas irrecoñecibles na súa horrenda desfiguración.
Por fin estaba a ver ós caníbales. Cinco homes de pel escura, non exactamente negra senon máis ben cobriza, cáseque espidos e con coloridas cintas arrodeando ós seus rizos e abondosos cabelos. Ían descalzos e sen adornos corporais, agás as enfeitizantes cintas do pelo e os taparrabos. Semellaban moi fortes aínda que non fosen demasiado altos, e mirar para eles era talmente saborear o medo en estado puro: infinitamente peor que cando estaban no cuarto de baño; agora estaban fora, aí mesmo. E viñan de matar e medio devorar ós meus pais e á outra xente, incluíndo o misterioso ocupante da habitación dos meus pais, que tan perigoso coidabamos. Agora as súas voces soaban preto coma nunca e ó seu desagradable cheiro inzaba a casa, unha casa que era xa súa. Agora xa non eran tan só unha presencia oculta, unha eiva do noso fogar. Non, agora eran os amos da casa: eran cairos na crúa carne sangrante, eran ollos ebrios de placer asasino e eran, sobre todo, terror no espiñazo do que vos fala: alí anicrado tras dos sillóns.
Só había un sitio polo que eu poidera sair do salón sen ser visto: a porta corredeira que daba ó meu cuarto. Estaba medio aberta e unha grosa cortiña cubría o seu espacio. Desde o sillón da miña esquerda ata ela habería dous metros e cáseque todo ese espacio viña ocupado por unha mesa de comedor, baixo a cal -e unha das sillas que a arrodeaban- tería eu que me arrastrar ben paseniñamente para poñerme a salvo. Non era empresa doada nin moito menos: o oco entre as patas da silla polo que tería que pasar era cáseque xusto para o meu corpo. Un movimento en falso e a silla moveríase e faría bastante ruido. Eso se antes non me vían arrastrándome alá embaixo.
Aínda non sei moi ben como fun quén de facelo. Movínme lixeiro coma unha cóbrega e en absoluto silencio a pesares da desesperada certeza de que me ían ver, de que a medio camiño baixo a mesa aquelas mans untadas de sangue pillaríanme polas pernas. A idea batíame na cabeza e trabábame no estómago mentres tentaba fuxir: apretaba os dentes de rabia e corríanme bágoas de medo a morrer. E así e todo fíxeno e cheguei ó meu cuarto, onde me agardaba a miña cama co meu pixama baixo a almofada.
¿E qué podía facer para fuxir de aquí, desta casa tan abafante nun tempo e agora inzada de morte e sangue? Sei que o que estou facendo agora parécevos unha toleada, outro sinsentido desta historia absurda que insistides en ver coma un mal soño. Pois por eso mesmo esta é a única saída que vou tentar. Vestín o pixama e metínme na cama, cubríndome ben e ficando silandeiro porque eles seguen aí ó ladiño. E aquí me tendes: ben acochadiño na cama, quedo e silandeiro, tremendo e chorando de medo e pregando por que todo sexa só un mal soño. Porque aínda que non lembro outra vida diferente, unha vixilia distinta deste pesadelo, ogallá estea trabucado e poida espertar antes de que me atopen e me maten.

13/2/07

DISPARO: Balada para piano bébedo e coitelo afiado

Disparo mapoulas envenenadas
contra a noite pecha,
colleito vidros afiados
e sal.
Cortinas pechas para pianos a escuras
preñados de músicas
que chaman por min.
Crímes de azucre tinguen os meus cairos.
A miña bondade foi un leviatán
derrotado a golpes.
Os meus pecados non atoparon bautismo
nin entre as túas pernas
nin no teu corazón.
E así, agora,
disparo mapoulas envenenadas
contra a noite pecha,
colleito vidros afiados
e sal.

8/2/07

LEMBRANDO A IRENE

“Nunca souben aturar estes silencios”, dí o rapaz de ollos escuros que Marc ten á súa esquerda: está sentado no chan coas costas contra a parede da trincheira, os ollos semipechados e as mans pandereteando nervosa e obsesivamente no fusil. “Estes silencios sonche o peor deste puto inferno... o peor”. Ninguén máis está sentado: agardan en pé, silandeiros e co estómago en faíscas, pola orde de cargar.
O ceo é negro coma un andazo de morcegos pero ninguén ten conta diso. E aínda que algún dos homes erguera a súa ollada non vería máis negrura nese ceo da que hai no seu corazón: van xa moitos mortos e moitos días escuros coma a carbón desde que chegaron alí. Non é a guerra que lles contaran. A forxa de heroes pola que agardaban ben pronto tornou en berce de ebrios matarifes. Agora xa non agardan por nada agás por que todo remate dunha vez.
E no medio de todo aquelo, coa mascariña antigas pendurándolle do pescozo e coas mans axustando nervosas a baioneta, Marc sorpréndese, sen saber cómo nin por qué, lembrando o cheiro do mar na súa costa bretona, alá preto de Vennes, nas mañás de orballo.
O atlántico estoupaba bravo contra a pequena praia que Marc e o seu irmán Dan bautizaran cando cativos como a dos piratas. Ata ela baixaban desde os afiados cantís que arrodeaban aquel recuncho de area da cor da mármore os irmáns Kloatr e todos os seus amigos de St. Monique, agatuñando por un imposible camiño entre as rochas. Terían que estar na veciña escola de Vennes, ata onde camiñaban cáseque catro horas cada mañá para recitaren a táboa de multiplicar, os mandamentos da Lei de Deus e as capitais do vello mapamundi que penduraba da parede amarela da aula. Pero non eran poucas as ocasións nas que, desafiando as iras dos seus pais e do vello mestre Antoine, remoloneaban media mañá xogando a seren piratas contra defensores da vila, enfrontándose en terrible batalla con garabullos por espadas e petoutos de area por cañóns. Marc sempre lideraba aos piratas co parche que lle fixera o avó Alain, repartindo mandobles e desafiando as balas de cañón feitas de moreas de algas. Foran días de ledicia e brancura, de mañás inzadas de berros, gargalladas e victorias sen vencidos.
Mais eran outras as mañás que Marc lembra agora, aínda maís que aquelas. Nin o son das sirenas nin as explosións dos morteiros son quen de arrincarlle esas lembranzas do seu maxín. Por enriba do balbordo que os arrodea escóitase a imperativa orde do sarxento, que coma nun regueiro de ecos percorre a trincheira de boca en boca: ¡adiante! Tamén Marc a repite ao rapaz de ollos escuros que segue mascullando protestas, cada vez máis anicrado no chan, e que non a pasa aos demáis, que non obstante a escoitaron xa de Marc: el segue ausente e falando con ninguén de canto odia todo aquelo. Se cadra el tamén ten unha praia que botar en falla, pensa Marc.
Coma aguilloados por un mesmo resorte todos agatuñan a parede da trincheira e encomezan unha cega carreira cara adiante. Aquí as baionetas son de aceiro e os morteiros de chumbo. As gorxas tentan vencer ao estrondo da morte con alaridos que queren semellar valentes. A carreira é frenética e algunhas botas escorregan na lama ou atrampázanse nos aramios de espiño que non deron saltado. Os ollos inzados de sangue resaltan nas pálidas facianas de escuras expresións. Lóstregos branquísimos estremecen o ceo e arrincan anacos de terra e vidas de soldados. Cada vez máis apresa na carreira. Os dedos amarran con furia os fusís e as baionetas apuntan cara o que eles non ven.
Marc avanza cego e xordo, coma bébedo, agardando polo inimigo a quen matar ou pola bala que o mate. Pero a súa cabeza segue lonxe deste inferno.¿Cómo foi que coñeceu a Irene? Pouco pode lembrar daquela festa na veciña vila de Pettit Moix, agás as bombardas e os tambores, o rebulir do viño e das parellas bailando e, por riba de todo, os ollos verdes de Irene LeBon. Xa non era o valente capitán pirata daqueles lonxanos días pero foi quén de se achegar a ela e lle pedir unha peza. Non podería dicir se bailaran moito ou pouco, ben ou mal, mais sí que desde aquela tarde a carón da capela da vila, os ollos daquela morena rapariga craváronselle ben fondo baixo a pel.
Nun comezo os señores LeBon non as tiñan todas consigo para con aquel aprendiz de facedor de barcas, pero poucos días tardou a inocente simpatía de Marc en conquistalos como conquistou os sorrisos de Irene.
Eran aquelas mañás de orballo na pequena praia dos piratas, con Irene ao seu carón, o atlántico aos seus pés e aquel cheiro a sal, iodo e liberdade en derredor, as que Marc ten latexando no corazón mentres corre cara as trincheiras inimigas. A luz era da cor da area e os ollos de Irene da cor do mar. Marc dicíalle que se algunha vez se vise lonxe dalí so tería que lembrar os seus ollos para lembrar o mar. “Tamén podes lembrar o mar, onde queira que estés, para lembrar os meus ollos”, retrucáralle ela.
Os beizos de Marc saborean, entre morteiros, lama e berros, os bicos con que se agasallaron naquelas mañás. E as trementes mans que apreixan o fusil poden sentir aínda a morna pel de Irene, espida e apertada canda el coma un manso paxariño.
En fronte pódense escoitar xa aos alemáns, tamen berrando, tamén tentando de erguer as voces por riba da sinfonía de terror que os arrodea a todos. Un morteiro cae ben preto de Marc e guíndao contra a lama do chan. O seu carón, un berro terrible ouvea cuspindo sangue e dor: e o rapaz de ollos escuros que Marc deixara atrás ao sair da trincheira. O morteiro partiuno literalmente en dous e agoniza chorando e abaneando a cegas os brazos, entre marmuños que Marc non escoita pero que sinte que lle repiten unhas verbas que non esqueceu desde que as escoitara naquela lonxana praia, a carón da xerfa das olas e coa cabeza no colo de Irene. Aquel día chegara a carta de reclutamento ordeándolle porse á disposición da autoridade militar de Vennes para partires en poucos días cara a Verdum. A voz dela fora tenra mentres os seus dedos enguedellábanse agarisomamente nos loiros rizos de Marc:
“Haberá outro tempo e outra beiramar, Marc. Outras olas virán romper noutra praia baixo outro ceo moi semellante a este. Todo esto que agora tocamos, ulimos e escoitamos, todo esto que impacta nos nosos sentidos berrándonos que é real e que está aí... todo esto será só lembranza, pantasma e memoria. Outros escenarios arrodearannos, Marc... mais eu estarei ao teu carón e ti no meu corazón como o estou aquí e agora”.
“Tiñas razón, miña princesa, tiñas razón”, tivo tempo de dicir Marc denantes de que outro morteiro o alcanzara a el, esnaquizándoo na lama onde os soldados seguen a correr cara ao inimigo.